Это интересно
- ОКД
- ЗКС
- ИПО
- КНПВ
- Мондиоринг
- Большой ринг
- Французский ринг
- Аджилити
- Фризби
Опрос
Полезные ссылки
РКФ
Все о дрессировке собак
Стрижка собак в Коломне
Поиск по сайту
Тулпар » Страница 2. Журнал тулпар официальный сайт
Группа компаний Тулпар
06.03.2017 12:33:00 Анна Васильевна
Призываю покупать мед только на рынке Тулпара. Уже в третий раз берем здесь! Настоящий! Без обмана! Здоровья вам, люди!
Посмотреть все отзывы25.02.2017 12:31:00 Салават
Перед праздником купили лепешки, хлеб, булочки в пекарне экобазара. Отдельное спасибо тем кто печет эти изделия. Самые вкусные в Челнах по моему определению!
Посмотреть все отзывы01.11.2016 13:03:00 Анзия Ахмадуллина
Услышала о том, что у Автозаводского рынка в этом году сорокалетие. Это место считаю сакральным. Не посчитайте за чересчур высокое сравнение. Но ведь сорок лет рынку исполняется! Это знаменитый можно сказать рынок не только для Челнов. Он всегда был особенным. Мы жили в Сармановском районе и всегда приезжали сюда за покупками, можно поторговаться, всегда купить свежие продукты. А еще вспоминается начало девяностых с пожаром на литейном заводе. Сколько людей остались без работы и сколько людей пришли сюда на рынок, чтобы торговлей заработать себе на жизнь! Так и остались здесь. А как теперь изменился рынок! Он стал Экобазаром. И мы опять приходим сюда за продуктами. Процветания вам!
12.10.2016 09:20:00 Якушева
Качество просто прекрасное. Купили копченых гусей к столу, взяли свежее мясо индеек. Все прекраного качества!
Посмотреть все отзывы27.09.2016 08:51:00 Вагиф Хайруллин
Мне нравится ваш рынок. Мы всегда с удовольствием делаем покупки. Было только одно пожелание, чтобы какой-то один дент все делали скидки. Такое можно? Хотя скорее всего нереально. Все сразу делать скидки не согласятся. А как было бы удобно. Или делать тематические скидочные дни. Сегодня все - мясо делать скидки, завтра, все овощи. Ну все равно вам всем удачи. Хороший рынок!
Посмотреть все отзывы13.07.2016 08:30:00 Фарид Ахунов
Я один из тех, кто заходит на ваш сайт, чтобы отследить акции. Время такое, все экономим. Но обратил внимание, что на продовольсвтенном рынке вашем - Экобазаре нет никаких акций. Хотелось бы знать, администрация экобызыра сама может стать инициатором таких акций? Мало объявлений по тому, что можно купить на вашем продовольсвтенном рынке. Понимаю, что наверное дорогая реклама на телевидении. Но можно же делать это на сайте? Заметил вашу страницу Вконтакте, но ведь там молодые в основном. А покупатель человек среднего возраста. Те, кто умеет считать деньги, заходя на сайт. А тут у вас мало чего. Хотя мне нравится руздел для предпринимателей. Информация тут бывает актуальная. И по гостевой книге сужу, что люди на сайт заходят. А вот по акциям надо вам поработать! Удачи вам!
12.06.2016 09:03:00 Вадим Уралов
Это воскресенье мы ездили на покупками на Автозаводский рынок. Давно не был и был поражен изменениями! В наше тяжелое время столько делать! Молодец Сулейманов! Здоровья вам и новых достижений!
Посмотреть все отзывы06.06.2016 08:58:00 Илдус Савалиев
Мы попали на праздник случайно! Мимо проезжали не поленились вернуться. Очень жаль что мало было рекламы помоему! Просьба обязательно как можно шире об этом говорить и приглашать! Весь город приехал бы помоему! Огромное спасибо всем, кто придумал и осуществил все что мы увидели. Очень красивым стала часть Московского проспекта! Фонтак скромный но очень радостный! Спасибо Сулейманову Наилю!
18.05.2016 12:34:00 Артем Самигулин
Изменения видны просто невооруженным глазом! Давно не был в родном городе, поэтому все изменения замечаю сразу. Желаю всех благ!
Посмотреть все отзывы31.03.2016 08:58:00 Гульчачак Нуртдинова
Вчера купила гречишный мед на Экобазаре. Немного сомневалась в качестве. Но оказался очень хорошим. Не первая качка, понятно, уже есть смесь летних цветов, но очень понравился! Рекомендую!
Посмотреть все отзывы22.03.2016 09:53:00 Семен
Всем вот нравится в Тулпаре. А мне вот цены не нравятся. НЕ НРАВЯТСЯ ЦЕНЫ! Сделайте день скидок. И тут же все сбегутся сюда. Вот что нужно! Чтобы сразу все цены скинули!
Посмотреть все отзывы19.03.2016 13:40:00 Виктор Еспенбетов
Мы провели день в вашем комплексе. Понравилось на базаре, хорошо закупились, отдохнули. Понравилось, что можно торговаться и реально цены скидывают. Только вот жаль что у вас нет кинотеатра. С удовольствием бы сходили. А так всем спасибо большое!
Посмотреть все отзывы15.03.2016 08:59:00 Зайцевы
Чудесный праздник подарил нам Тулпар! Даже не ожидали, что будет так интересно! Пришли просто за покупками, а оказались на таком празднике. Понравилось очень. Вас всех с началом Великого поста поздравляем!
24.02.2016 09:34:00 Семья Востриковых из Елабуги
Привет вам из Елабуги! Мы вчера были в гостях в Челнах и полдня провели в Тулпаре. Купили диванчик дочери, посидели в красивом кафе, погуляли по всем зданиям! В Экобазаре мы купили отличное мясо, всем рекомендую! Хочу сказать, что очень приятно что у нас есть такие места, где человек может отдохнуть. Жаль что у вас нет кинотеатра! Нам кажется, он очень нужен в этой части города и чтобы именно у вас был! Это наше пожелание Тулпару!
Посмотреть все отзывыПоздравление Морозову С.Г.
Уважаемый Сергей Геннадьевич!Поздравляем Вас с 23 февраля - Днем защитника Отечества! От имени всех предпринимателей Тулпара желаем Вам удачи на Вашем жизненном пути, крепкого здоровья! За те годы, что мы работаем с Вами, Вы показали себя надежным руководителем, отзывчивым человеком, крепким специалистом! Счастья Вам, здоровья, успехов!Председатель Совета предпринимателей Н.Н.Шакиров.
Посмотреть все отзывыНаше поздравление Сулейманову Наилю Наруллиновичу! Совет предпринимателей Тулпара
Уважаемый Наиль Наруллинович!От имени всех предпринимателей, которые работают в "Тулпаре", поздравляем Вас с праздником Днем защитника Отечества. Это по-настоящему Ваш праздник! Знаем, что Вы никогда не прятались от трудностей, всегда преодолевали их! Вы умеете с честью выдержать все испытания судьбы и поддержать тех, кто рядом! Мы это знаем по себе. Искренне желаем Вам крепкого здоровья, счастья Вам и всем Вашим близким! Председатель Совета предпринимателей Н.Н.Шакиров
Посмотреть все отзывы22.02.2016 13:41:00 Владимир Кутепов
Прошу выразить благодарность работникам кафе в Автозаводском торговом комплексе. Понравилось обслуживание, вежливость персонала. Отдельно отмечу вкусное меню.
Посмотреть все отзывыДобрый вечер! Были сегодня на Экобазаре. Мы покупали цветы в подарок. Благодарим хозяйку павильона, к сожалению, имени не спросили. Исправим потом эту ошибку! Понравилось, что не только продала хороший экземпляр, но и дала дельные советы!
Посмотреть все отзывы18.02.2016 17:19:00 Мансура Иксанова
Большой привет от нас предпринимателю Светлане Батраевой! Всегда отзывчивая, открытая. Приятно общаться с ней, делать покупки. пусть часто не получается. Удачи ей и всем другим!
13.02.2016 09:44:00 Антон Гаврилович
Десяти часов нет, а на рынке за курятиной очередь стоит. Мы тут рядом живем, всю жизнь только на Автозаводском продукты покупали, а теперь не достается даже. Я считаю какие то должны быть для нас льготы, кто рядом живет. Карточки что ли?
Посмотреть все отзывыtulpar.biz
Кызык-мызык » Тулпар
* * *Бер эт гирляндалар эленгән чыршыны күргәч: "Ниһаять, минем бәдрәфемә дә ут куйдылар", – дип сөенгән ди.* * *Халык сынамышы: "Әгәр сез күргән Кыш бабай аек икән, димәк, ул Санта-Клаус булырга тиеш".* * *Русиядәге Яңа ел Америкадагы Хэллоуиннан ун тапкырга куркынычрак.* * *Барып җиттек: ясалма чыршы, мамык сакаллы Кыш бабай, бүләккә –Кытайда җитештерелгән әйберләр.* * *Бары тик Яңа елда гына кичке аш иртәнгесенә барып тоташа.* * *ЗАГСта бер парның аерылу эше карала. Ирдән моның сәбәпләрен сорыйлар.– Хатыным мыжык кеше булып чыкты. Кешеләр рәхәтләнеп Май бәйрәмен билгеләгәндә ул: "Чыршыны чыгарып ташла", – дип җанны ашады.* * *Бары тик Яңа елда гына иң кыска көн. Уянып та җитмисең, караңгы төшә.* * *Бер малай:– Кыш бабай, миңа Яңа елга зур, кызыл төстәге янгын сүндерү машинасы бүләк итсәң иде, – дип сораган.– Хәзер, – дигән Кыш бабай һәм фатирга ут төрткән. ГОМЕРЛЕК КАР КЫЗЫЯңа елда Кыш бабайга әйләндем, Кызып китеп, Кар кызына бәйләндем.Кулын тотып, билен кысып биедем,Яңа елда рәхәтлеккә тиендем.
Ычкындырмый тик җитәкләп йөреттем,Күп тә узмый, кочагымда эреттем.
Язмышыбыз уртак хәзер гомергә,Яңа елны каршылыйбыз гел бергә.
ХАТЫНГА "МӘДХИЯ"Чәчкә дибез хатын-кызны,Юк шул, тигәнәк икән.Бармы алардан да ныгракБезнең теңкәгә тигән?
Атлаган саен игәүләпҖанымны ашап тора.Утлы табада биетеп,Тәмугта яшәттерә.
Хәзер эчмим. Ә элегрәк чамасын белми идем. Шул аракы дигәннәрен авызыгызга да алмагыз. Миннән киңәш шул. Ниләр генә күрсәтми ул "яшел елан" кешегә! Көлдергән чаклары да, сине әрнетеп елаткан чаклары да бик күп була. Эчкән чагымдагы хатирәләремнең берсен бүген сезгә дә сөйлим әле. Шулай берчак, получка алганда, ниндидер көтелмәгән премия акчасын да мул гына итеп кулга тоттырдылар. Нишлисең, эчкеченең гадәте буенча теге премияне "юарга" булдык! Һәм юдык та, ничегрәк юдык әле...Иртән өйдә уянып китсәм:– Алган эш хакың кая? Бер тиенсез кайтып кердең, хайван! – дип хатыным пешә генә бит мине. – Нәрсә ашап яшәрбез?.. Кайчан шул эчүеңне туктатырсың икән?.. Инде үлгәнче шулай эчәрсең микәнни?!Урынымнан да кузгалырга куркып, бер сүз дә дәшми ята бирәм. Дәшсәң – бетте! Утка кәрәчин сибү белән бер инде ул! Хатыным, беләм, тагын да усаллана гына төшәчәк. Әнә ничек котырына, теле телгә йокмый:– Үтте бит гомеркәйләрем заяга шушы хайван белән! Уҗым бозавы! Бозау да бер авызы уҗымга тисә, үзен-үзе белмичә күбенгәнче ашый, үләрен белми. Бу юньсез дә шулай: аракы күрдеме, күпме эчкәнен дә уйламый...Сүзләренә ачуым килсә дә, түзәм инде, дәшмим. Әйдә, сукрана бирсен, теле арыгач туктар әле!..Аның теле белән мине шулай телгәләгәненә түзеп, уйланып ята торгач, башыма бер уй килде. Туктале, минәйтәм, кәкре каенга терим әле үзеңне! – Хәлимәкәем, – дим, – тиргәвең бик тә урынлы. Тик күпме генә миңа ачулансаң да, хәзер соң инде. Булганы булган, кире кайтару мөмкин түгел. Әйдә, соңгы тапкыр күңелең булганчы тиргәп кал мине...– Ә нигә соңгы тапкыр? Әллә башкача эчмим, дип әйтмәкчесеңме?.. Күп ишеттем инде андый юкә сүзләреңне!– Эш эчүдәмени? – дидем мин уфтанып. 
Кичә бит ул бал кугачтынТормыйча һич уйлап та,Әрәм итмим, диеп салдыАпарасын улакка.
Нинди кайгы, нинди хәсрәт –Аңлады ул хатасын.Мескен казлары үлгәннәрАшап бал апарасын.
"Һичьюгы мендәр ясармын,Булмасын, – диеп, – әрәм", –Мәхлук казларның йоннарынЙолкыды берәм-берәм.
Кичен казларның һәммәсенЧокырга илтеп салды.Белгән-белмәгән көенәДогасын укып алды.
Икенче көн таң аткачтын,Иртән торса көтүгә,Ышанырга мөмкин түгел Казларга җан керүгә!
Гайшәнең шәрә казларыБарысы да исерек.Эчәргә дип су сорыйларКаты махмырдан кебек.
Мондый хәлләрне авылдаТотып булмый яшереп.Күргән бере көлеп калаШәрә казларны күреп.
Көзләрен каз өмәсендәМоны искә төшереп,Начар йолкынса, әйтәләр:"Гайшә казлары кебек".
tulpar.kiziltan.ru
Тузганак » Тулпар
IБорын-борын замандаТөлке килгән абзарга, Хәйлә корып отарга, Тавыкларны тотарга.Торып түшәк, юрганнан,Төнлә килгән урманнан.Үз мәкерен үргән, ди,Шыпырт кына кергән, ди,Абзарның ишегеннән,Кетәклек тишегеннән.IIКараңгы икән абзар,Төшми яктылык-мазар,Тавыкларны тотам, дип, Тәмләп кенә йотам, дип,Кармаланган, ди, Төлке,Тоталмаган, ди, түлке.Моны күргән үгезгә –Көч-куәтле мөгезгә,Бу хәл тоелган көлке.Куркыныч-мазар белми, Үгезне төлке күрми,Караңгыда мөгезеннәнЭләктергән үгезне.Үгез киткән котырып,Мөгезенә утырып, Төлке дә бара икән,Юк бүтән чара икән.
Эләккәннәр арканга,Егылганнар лаканга.Яталар, ди, чалканлапЛакандагы шалканда.
Үгез никтер торалмый,Төлке башын боралмый.Китә алмый кузгалып,Яталар, ди сызланып.
Үгез үкерә икән,Төлке кикерә икән. Тавык боты дип белеп,Мөгез кимерә икән.
Кимергәндә мөгезнеКытык килгән үгезнең.Ярсып торып сикереп,Җирне тырнап, үкереп,Төлкегә ташланган, ди,Тамаша башланган, ди.
IIIКем үгезне тыялган?Каз-үрдәкләр уянган.Каңгылдаган күркәсе,Кабарган, ди, үпкәсе.– Тавышланмагыз! – дигәнҮрдәкләрнең иркәсе.
Борын-борын заманда яшәгәннәр, ди, урманда куян, керпе, төлке, бүре һәм башка җәнлекләр. Куян белән керпе бик дус булганнар. Бер көнне куян берүзе урман буйлап чыгып киткән. Бара торгач, ни күрсен, каршысында бүре басып тора икән! Бүре бик ач булган, шуңа күрә, куянны күргәч:– Менә миңа да ризык булды, хәзер мин сине ашыйм, – дип шатланган. Куян куркышыннан дерелди башлаган һәм тотлыга-тотлыга бүрегә ялынган:– Берүк ашама инде, мин сиңа тәмлерәк ит табарга ярдәм итәрмен, – дигән.Бүре аңа ышанып, үз юлы белән китеп барган. Икенче көнне ул янә куянны очраткан.– Кичә алдадың алдавын. Тик бу юлы миннән ерак китә алмассың, – дип, тешләрен ыржайткан.Шулай да куян ерткычның тырнакларыннан ычкынып, җан-фәрманга йөгергән. Керпе дустының өенә атылып кереп, аңардан ярдәм сораган. Алар икәүләп уйлашып, бүрегә каршы хәйлә корган.Икенче көнне алар бүре йөри торган юлга чыккан. Бүре күренү белән, куян аның каршысына килеп баскан. Ә керпе исә куаклыкка кереп качкан.Бүре куянны күргәч, бик шатланган.– Инде кача алмассың, мин сине ашыйм, – дигән. Борын-борын заманда, 
Әти дә тумаганда,Кәҗә килеп чыккан икәнБер чыршы урманына.Кәҗә, Кәҗә, КәҗәкәйБарысына өлгерә:Кишерен дә кимерә,Печәнгә дә үрелә.Урман нигъмәтләрен ашап,Көннән-көн ул симерә.
Ел буе чыршы янында Яшәде шулай Кәҗә.Саклады яшел купшыны,Китермәде һич бәла.
Сүзләр, сүзләр... Аларда да кеше язмышлары: кайсылары тормышыбызда ныклап урнашып китә, үз урынын таба; икенчеләре онытыла; өченчеләрен башкалар алмаштыра. Әле моннан берничә ел элек кенә Интернет, компьютер, ноутбук кебек сүзләрне белми идек тә, бүген инде яшәешебезне алардан башка күз алдына да китерә алмыйбыз. Бүгенге заман яшьләре (ягъни без инде ул) үзара социаль челтәрләр аша аралаша. Шунда иң күп кулланылган сүзләрнең нинди булуын беләсезме? Шәхсән үземә бу мәсьәлә аеруча кызыклы тоелды. Иң башта фотосурәтләргә бирелгән комментарийларны карап чыктым. Куелган фоторәсемнәрне мактап, төрле комплиментлар языла. Иң гаҗәпләндергәне шул булды: үз телебезнең мөмкинлекләре чиксез күп була торып та, фикерләр ни өчендер саф татарча язылмаган. Чибәрчик, чибәрушкалар, матурыч, матурский, красава, матюр... Үзебезчә итеп, чибәркәем дип әйтергә ярамый микәнни? Матур фотосурәтләр астында мондыйрак сүзләрне дә укырга мөмкин: шәәәп, уащеее, ващенский. Бу инде, минемчә, соклануның иң югары ноктасыдыр. Ләкин ни гаҗәп, боларның ни татарчасында, ни урысчасында бер генә дөрес язылыш варианты да күрсәтелмәгән. Фотосурәт хуҗасы да җавапсыз калмый: рәхмәтләрен белдерә. Спс, пасибки – болары урыс теленә якын сүзләр кебек күренсә дә, аларның татарча вариантлары да юк түгел: рәхмәтик, рәхмәтушка. Белүемчә, -тик, -ушк урыс телендә сүз ясагыч һәм аның формаларын үзгәртү өчен кулланыла торган суффикс. Димәк, без туган телебезнең берсеннән- берсе матуррак кушымчаларын файдаланмыйча, урыс суффиксларын үз итәбез. Интернет челтәрендә хис-тойгыларны сүзләр аша ачыктан-ачык белдерү дә игътибарны тарта. (Әйткәндәй, өлкән буыннар иң якын кешеләренә дә үз хисләрен ярып әйтергә оялыр булган). Бу сүзләрдә интонацияне тулырак белдерү өчен, сузыкларны күбрәк тә куялар: яратааам, сөеклееем. Мин болай аралашуны иптәшләргә яисә заман модасына иярү дип уйлыйм. Минемчә, бу һич тә "текәлек" түгел.
Минем туган авылым – Шәбагыш. Читтән килгән кунакларны, ераклардан сагынып кайткан якташларыбызны монда искиткеч гүзәл, тылсымлы дөнья каршы ала. Биредә елның һәр мизгеле матур. Көзен агачлар сары, кызыл, көрән төсләргә керә. Кышын бөтен дөнья ап-ак була. Шул аклыктан, шул сафлыктан күзләр чагыла. Яз көннәрендә карлар әкрен генә эри. Җылы яктан кошлар кайтып, үзләренә оя сайлый. Табигать күзгә күренеп яңара. Юллар кардан ачыла. Яланнар яшелләнә, анда язның тәүге чәчәкләре – умырзаялар пәйда була. Җәйләрне без аеруча көтеп алабыз һәм куанып каршылыйбыз. Су буйларында кешеләр рәхәтләнеп ял итә: балык тота, коена, кояшта кызына. Авылга килеп керүчеләрне ап-ак каеннар шаулап каршы ала. Матур-матур чәчәкләр арасыннан кошлар тирә-якка моң тарата. Һәр иртә саен урман артыннан кояш күтәрелеп, көн буена безгә якты нурларын сибә. Авыл уртасыннан челтерәп чишмә чыгып ята. Кешеләр аның суын эчеп, тәннәренә дә, җаннарына да шифа таба. Якындагы Күмертау шәһәреннән килүчеләр аны төрле савытларга тутырып, үзләре белән алып китә. Чишмә суы йомшак, һәртөрле ширбәтләрдән дә тәмлерәк. Без аны яратып эчәбез, чәй кайнату өчен, бары тик шуны гына кулланабыз. Өлкәннәр чишмә өстенә беседка ясап куйды. Монда хәзер рәхәтләнеп ял итәргә мөмкин. Яңа өйләнешкән яшь парлар туй көнендә бирегә килә. Җиңгиләр киленнәргә су юлын күрсәтә.Авылыбыз уртасында, әллә кайлардан күренеп, мәктәп балкып утыра. Аның тирә-ягын зифа каеннар, горур имәннәр уратып алган. Беренче сыйныфка укырга кергән чагымда кичергән шатлыклы мизгелләрем әлегедәй күз алдымда. Шуңа күрә, мәктәпкә якынлашкан саен, күңелем күтәрелә. Берничә ел элек бинага капиталь ремонт ясадылар. Шуннан соң уку йорты тагын да матурланып китте. Укытучыларыбыз безгә яхшы белем һәм тәрбия бирә. Аларны ихтирам итәбез, йөзләренә кызыллык китермәс өчен, тырышып укыйбыз. Минем өчен мәктәп – икенче туган йортым, чөнки анда балачагымның иң матур, иң күңелле көннәре үтә. tulpar.kiziltan.ru
3/2015 » Тулпар
“Тулпар”ның 3нче санындаЖурналның әлеге санының да үзәген әдәби әсәрләр тәшкил итә. Проза әсәрләре арасында Хисаметдин Исмәгыйлевның “Тимерче Әхмәтгәрәй” повесты сугышта әсирлеккә эләккән үзәк геройның илгә кайткач шуның аркасында кабат төрмәгә эләгеп, михнәтләрне җиңеп чыгуын тасвирлый. Мәхмүт Хуҗинның “Кояш чыкканда” хикәясендә II Бөтендөнья сугышының соңгы көннәре япон кешесе күзлегеннән сурәтләнә. Рәзилә Низамованың “Утлы чәчәк” исемле әсәре дә, авторның туганнарының, якыннарының хатирәләренә нигезләнеп, гади кешенең сугышның беренче көннәрендәге кичерешләрен ачуга багышланган. Майруза Ямалетдинованың “Изге чишмә” хикәясе исә милли прозада сирәк очраучы фантастик жанрдан. Әгәр дә сез Гарри Поттер, Хоббит, тылсымлы затлар турындагы әсәрләрне яратып укыйсыз икән, бу хикәя сезнең өчен.
Әдәбиятның таҗы – шигърият. Бу санда сезне “Илһам чишмәләре – 2015” фестивале җиңүчесе Рабит Фәтхи, үзенчәлекле шагыйрәләр Наҗия Басыйрова, Гөлсимә Зиннәтуллина, күренекле әдибә Дилә Булгакова, фронтовик-каләмкяр Әхнәф Мазһаровның шигъри шәлкемнәре шатландырыр. Караидел иҗатчыларына багышланган сәхифә дә битараф калдырмас дип ышанабыз. Әйткәндәй, Караидел төбәге бу номерның игътибар үзәгендә. Сатира-юмор сөючеләр өчен чыгарылган “Кызык-мызык” сәхифәсендә Заһит Мурсиев, Әлфир Якупов, Йомабикә Солтанова җыен үткәрә. Журнал уртасындагы төсле кушымтада да “Тулпар” иҗатчыларының “Әдәби марафон” кысаларында Караидел һәм Чакмагыш төбәкләренә сәяхәте бәян ителә. Шунда ук республикада узган төрле мәдәни чаралардан төсле фоторепортажлар урын ала.
Боджи Дэвид – Көньяк Африка егете. Ул – ди-джей да, музыкант та, Уфада белем алучы студент-табиб та. Башкортстан кара тәнлеләрне ничек каршы ала? Нигерия һәм Русия арасында аерма зурмы? Бу сорауларга җавап табарга теләсәгез, БДУ студенты Җәмилә Зарипованың “Мин татар мәдәниятенә гашыйкмын!” исемле язмасын укыгыз. Ә инде эчләр катып көләргә теләсәгез, Рәдиф Тимершинның шигырьләрен һәм юморескасын укырга киңәш итәбез.
Сәхнә тормышы белән кызыксынучыларны Индира Муллаянованың “Исемне сорап алмыйлар” дигән язмасы кызыксындырырга тиеш. Аның үзәгендә – Уфа “Нур” татар дәүләт театры артисты Марат Исхаков шәхесе. Тышлыктан ук укучыларыбызны “Татар кызы – 2015” республика гүзәллек бәйгесендә җиңүче Альбина Хаматова елмаюы каршы ала. Эчтә исә Мөнир Вафинның аның белән әңгәмәсе урнаштырыла. Журналда шулай ук балалар өчен “Тузганак” сәхифәсе һәм “Рәсемханә”рубрикалары урын ала. Журнал хакы: 76.00 сум
Сатып алырға
tulpar.kiziltan.ru
Тулпар » Страница 2
Баш бит Журнал турында Редакция Журналга язылу Сатып алыу БәйләнешЖурнал номерлары
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Узган җәйне "ел елга охшамый" дигән гыйбрәте кабатламаган бер генә умартачы да калмагандыр, мөгаен. Бал кортлары өчен язгы һәм җәйге айларда җил дә вакытында исмәде, кояш нурлары да төшмәде, ә озын-озакка сузылган яңгырлар тәмам пошаманга салды. Ярый, тәҗрибәле умартачылар очын-очка ялгады сыман: умарталыкларга көзге ревизия ясалып, бал корты гаиләләрен кышка әзерләде. Әмма кышкы саклауга күчерү күнегелгән графиктан шактый читләште. Ноябрь башларында һәм урталарында кышкы саклауга күчереләсе умарталар октябрь урталарында ук шунда урнаштырылды. Сәбәбе гади: беренче кар эремәде, тышта салкын һәм дымлы һава хакимлек итә башлады. Мондый шартларда бал кортларын салкынча җирдә тоту отышлырак. Күпчелегебез шулай эшләде дә.Галимнәр бал кортлары кышлаган бинада һава температурасы 0-3 градус тирәсе булырга тиеш диләр. Дөрес! Әмма соңгы еллар тәҗрибәсе минус 4-5 градус та зарарлы түгел дип исбатлый. Бал кортлары үзләре үк кышкы саклау биналарындагы умарта эчендә 25-30 градус җылылык саклый ала. Башкортстанда бал кортлары март башына кадәр вакытларын йоклап, яисә хәрәкәтсез үткәрә. Шушы вакытта ана корт балдан бушаган кәрәз күзәнәкләренә үрчем сала башлый.Әйе, әле моңа шактый ерак әле. Гыйнвар азагы – февраль башларына кадәр умарталарны тынычлыкта калдырыгыз. Кыш азагы якынлашкач, бал кортлары шактый җанлана һәм активлаша башлый. Һава температурасы нормадамы, дымлылык артмаганмы – тикшереп торыгыз. Температура һәм дымлылык алмашынып, үзгәреп торырга тиеш түгел. Бу вакытта көя авызын бераз зурайту да ярый. Тимерчыбык ярдәмендә көя авызы аша үлгән кортларны тартып чыгарып, умартаны чистартып торыгыз. Үлекләрнең санына карап, кышлатуның торышын да күзалларга мөмкин. Әгәр алар азсанлы һәм коры икән, димәк, хафаланыр урын юк. Киресенчә булса, язын көтелмәгән мәшәкатьләр тууы да ихтимал. Кышлаудагы умарталарны карау мотлак рәвештә кызыл фонарь яктылыгында башкарыла. Бал кортлары кызыл төсне аермый. 
Кышын кар тавыннан шуудан да күңеллерәк шөгыль бар микән? Дусларың, туганнарың белән саф һавада рәхәтләнеп күңел ачасың. Тик ул тау янәшәңдә, ихатаңда гына булсын. Моңа аеруча балалар шатланачак. Аларны компьютер артыннан колакларыннан тартып чыгарасы булмаячак. Үзләре үк тышка ашкынып торачаклар. Баксаң, кар тавы ясауның бер авырлыгы да юк икән. Моны үз кулларың белән башкарырга мөмкин. Моның өчен бары тик теләк, кар һәм салкын көн генә кирәк. Көрәкләр, пульверизатор, чиләк кул сузымында булса, эшкә тотыныгыз. Балаларыгызны бу эшкә җәлеп итсәгез, тагын да күңеллерәк булыр.Кайда ясарга?Кар тавына урын сайлаганда ике шартка игътибар бирү мөһим. Беренчесе – хәвефсезлек. Таудан шуып төшүчеләр машина астына барып кермиме? Күңел ачучылар көрт эчендә калган тимер-томырга, бүрәнәләргә бәрелеп, җәрәхәт алмыймы? Бу хакта алдан кайгырту зарур. Шуучыларның юлы сикәлтәсез, такыр булса яхшырак. Икенчесе – яктылык. Мәгълүм булуынча, кышын караңгы төштән соң ук төшә башлый. Шуңа күрә, кар тавын яктылык төшкән җиргә урнаштыру урынлы булыр. Иренмәсәгез, колгага лампочка элеп, яктылыкны үзегез дә үткәрә аласыз.Нәрсәдән башларга?Урын сайлагач, якын-тирәдәге бүрәнәләрне, аяк астында яткан әйберләрне алып куярга кирәк. Мәйданчык әзер булгач, шунда кар өя башлыйбыз. Карны таптарга, тыгызларга онытмагыз. Бу эшне кар җепшек көнне башкарырга мөмкин. Аңардан зур гына шарлар әвәләп, тиешле урынга китерегез. Араларына кар тутырып, тыгызлагыз. Тауны артык биек ясау киңәш ителми. Әлеге дә баягы, хәвефсезлек турында онытмагыз. Биеклеге 2 метр булса, артыгы кирәкми. Аяк таймасын өчен, кар өеме өстендәге басып торган җирегезгә кытыршы ягы белән фанера кисәкләрен салыгыз 
Бервакыт Коръән ашы үткәрергә ниятләдем. Табынга нинди ризыклар әзерлисе соң, җандай якын туганнарымны, күрше-күлән, авылдашларымны нинди тәм-том белән сыйлыйсы? Бәлешен дә, гөбәдиясен дә, кош телен дә пешерә беләм кебек. Тик менә Казан чәкчәгенә (бездә аны татар чәкчәге дә дип атыйлар) – балга катырылган вак чәкчәккә генә "тешем үтми". Димәк, осталарга мөрәҗәгать итәргә кала. Шулай уйлап, Илеш районы Кадер авылында яшәүче танышым, тирә-якта киң танылган остабикә Альбина Шәрипованың телефон номерын җыйдым.– Бик вакытлы шылтыраттың, сеңлем. Иртәгә, балалар кайтуга, пешерермен дип тора идем. Киләсеңме? Бер уңайдан үзеңне дә өйрәтермен, – диде Альбина Гатаулла кызы.Шулай итеп, иртәгәсен, бар эшемне ташлап, Кадер авылына юлландым. Чәйләп алгач, Альбина апа яхшылап бит-кулларын юды, башына кардай ап-ак яулыгын бөркәнде, аллы-гөлле чәчәкләр чигүле ак алъяпкычын бәйләде. Урындыкка утырып, кулларын кушучлап, дога укып алды. Һәм: "Мин әзер, ә син әзерме?" – дип, өстәл янына килде. Мин дә аның үрнәгендә яулыгымны бәйләдем, альяпкычымны билемә будым һәм, генерал каршына атлаган сержанттай, кыюсыз гына, өстәл янына килдем. – Ничә йомыркадан пешерәбез? – диде Альбина апа.– Ким дигәндә, егерме кешелек!– Алайса, уннан пешерик. Менә, йомыркаларны алыйк, аның да туңын сайлыйк. Ни хикмәттер, туңыннан ныграк уңа, – дип, йомыркаларны тирән табакка салып туглап алды, пычак очына элеп кенә сода кушты, аннары замана хикмәте – блендерны кабызып, гөжләтеп сыекчаны күпертергә кереште. Ул икеләтә күпереп менгәч, камыр басу эшенә тотынды. – Камырны артык йомшак та, артык каты итеп тә басарга ярамый: алтын уртаклыкны таба белергә кирәк, – дип, тагын бер сере белән уртаклашты ул. – Ә камырны мин өч төрле ысул белән тикшерәм. Бармакны берничә секундка камырга батырып алгач, ул үз хәленә кире кайта икән, "булган бу" дип, җәя башлыйм. Пычак белән кисеп карап та белеп була. Эчендә һава шарчыклары күренә икән, димәк, камыр әзер. Өченчедән, өлгереп җиткән камыр җырлый башлый, әнә, ишетәсеңме, теге шарчыклар ничек шартлый-шыртлый? 
Хәвеф белән өмет Без, сөнни мөселманнар, Коръән һәм Сөннәттәге әҗер вәгъдә ителгән һәм җәза белән куркытылган аятьләргә ныклы ышанабыз, аларны, ничек килгәннәр, шулай кабул итәбез, аларга икенче мәгънәле аңлатмалар эзләмибез һәм хөкем чыгаруга шул текстларны кулланабыз.Сөнни мөселманнарның ныклы ышануынча, бер кешенең дә ахыр хәле – иманлы булып үләрме ул, әллә кяфер булыпмы – билгеле түгел һәм беркем дә үз гомеренең ничек тәмамланырын алдан белми. Шуңа күрә бер мөселман да, мин инде дин юлында, миңа Тәмуг янамый, дип тынычланырга, иркенләргә тиеш түгел. Шул ук вакытта, әгәр ул тәүхидкә – "Аллаһтан башка беркем дә табынуга лаек түгел" принцибына тугры икән, Аллаһның мәрхәмәтенә өметен өзмәсен. Ягъни котылу һәм Аллаһның ризалыгына ирешү юлы шушы ике урталыкта – хәвеф һәм өмет арасында – тора.Пәйгамбәребез (с.г.в.): "Кешеләр уйлавынча, кемдер Оҗмах әһелләре эшен эшләп йөргән кебек булыр, әмма (чынында) ул – Тәмуг әһелләреннән. Һәм, кешеләр уйлавынча, кемдер Тәмуг әһелләре эшен эшләп йөргән кебек булыр, әмма (чынында) ул – Оҗмах әһелләреннән", – дигән (әл-Бохари һәм Мөслим хәдис җыентыкларыннан).Шулай ук, Пәйгамбәребез (с.г.в.) болай дигән: "Чынында, берегез Оҗмах әһелләре гамәлен кылып йөрер – хәтта аның белән Җәннәт арасында терсәк буе гына ара калганчы, әмма аңа язылганы өскә чыгар һәм ул Тәмуг әһелләре гамәлен кыла башлап, Тәмугка керер. Һәм, чынында, берегез Тәмуг әһелләре гамәлен кылып йөрер – хәтта аның белән Җәһәннәм арасында терсәк буе гына ара калганчы, әмма аңа язылганы өскә чыгар һәм ул Оҗмах әһелләре гамәлен кыла башлап, Оҗмахка керер" (әл-Бохари һәм Мөслим хәдис җыентыкларыннан). 
Зилә көлә-көлә клуб ишеген ачып чыккан уңайга берәүнең киң күкрәгенә килеп бәрелде. Егет югалып калмады, кызны кочаклап ук алды. Зилә башын күтәреп, егетнең бу кыланышына каты итеп җавап бирим дигән иде, сүзсез калды. Аңа куе кара керфекләр арасыннан матур ямь-яшел күзләр көлеп карап тора иде. Киң маңгаена бер "тыңлашмаган" дулкынлы чәч учмасы да төшкән. – Нишләп минем бу чибәр кызны элек күргәнем юк иде әле? – Яшел күзләр иясе беренче булып үзе телгә килде. – Болай дорфа кыланган егет чибәр кызларны башка күрмәскә дә мөмкин! – Зилә, һушына килеп, үзен кочаклаган куллардан ычкынды да, иптәш кызы янына барып, кайтыр якка юнәлде. – Ничек инде сезне озатып куймыйсың хәзер? Йә тагын берәрсенең кочагына килеп керерсең... – Егет шаяра-шаяра кызлар артыннан иярде. Сүзгә оста булып чыкты ул. Юл буе кызларны көлдереп, кызык-мәзәк сөйләп, шаярып кайтты. – Гөлназ, кунак кызын берничә минутка гына калдырмыйсыңмы? Үзенә генә әйтер сүзем бар иде, – дип эндәште ул кызлар белән капка төбендә бераз сөйләшеп торганнан соң, аларның кереп китәргә җыенуын күреп.– Юк калдырмыйм әле, синең янда курыкмыйча кызлар калдырып булмый, – дип җаваплады Гөлназ һәм ахирәтен кулыннан тартып диярлек өйгә юнәлде. – Кем ул? Нинди егет? Сөйлә әле миңа Айдар турында, – дип сорады Зилә өйгә кергәч. – Әй, сөйлисем дә килми хәтта. Бәйләнешмә аның белән. "Бабник" дигән кушаматы бар. Әле бер, әле икенче кыз белән күренә. Хәер, кызлар үзләре дә аның артыннан йөгерә инде, күргәнсеңдер, нинди чибәр...Нишләп күрмәсен ди инде Зилә! Күрде шул, күрде... Курсташының авылына беренче тапкыр кунакка кайткан кызның тынычлыгы югалды. Ә егет аңа озак тынычсызланырга вакыт бирмәде, дүшәмбедә үк кызлар яшәгән тулай торакка кунакка килде: – Сәлам, авылдаш! Ахирәтеңне онытып булмый бит әле...Гашыйк булган яшь йөрәкне тыеп кара инде! Зилә дә дустының кисәтүләренә карап тормады, башы белән мәхәббәт диңгезенә чумды. Сентябрь. Әбиләр чуагы. Алтын-сары яфраклар сибелгән парклар, мәхәббәт күпере, Агыйдел буе, кинотеатрдагы соңгы рәтләр, төнге Уфа урамнары буйлап йөрүләр... – Кара әле, җаным, мин беркайчан да болай гашыйк булырмын дип уйламаган идем. Дөресен әйтәм, бер генә кыз белән йөрмәдем. Берьюлы берничәсе белән дә очрашканым булды. Тик мәхәббәтнең нәрсә икәнен мин сине күргәч кенә аңладым, – Айдар Зиләне кочаклаган килеш, бер кичне йөрәк серләрен чиште. – Син мине бөтенләй үзгәрттең. Башка беркемне дә күрәсем килми. Синең кебек акыллы, тыйнак, итагатьле, тәртипле, матур кыз дөньяда юктыр ул...– Ә безнең тәүге очрашуыбызга иртәгә ике ай тула! – Зилә мактау сүзләреннән оялып, битен егетенең кочагында яшерде.– Әһә! Димәк, моны билгеләргә кирәк! Иртәгә бит җомга. Мин авылга кайтып китәм, сиңа сюрприз әзерлим. Ә син Гөлназларга кунакка кайт. Клубта очрашырбыз! tulpar.kiziltan.ru
О группе компаний «Тулпар» Набережные Челны
Постановление администрации Набережных Челнов о передаче Автозаводского рынка торговой компании «Тулпар», вышедшее в свет 17 января 2000 года, стало точкой отсчета биографии ЗАО «Холдинговая компания «Тулпар».
Именно тогда к управлению рынком, который представлял собой далекое от стандартов цивилизованной торговли зрелище, пришел Наиль Сулейманов. Требования энергичного руководителя, у которого было свое видение развития предприятия, на первых порах вызвали протест. Пришлось менять многое – от окружающей продавца среды до его психологии. Рынок преображался; начали убирать строительный мусор, прокладывать тротуары, приводить в порядок торговые ряды.
Нововведения поначалу пришлись предпринимателям не по душе, ведь теперь повышалась и мера их ответственности перед покупателем и арендодателем. Нужно было становиться собственниками торговых точек, отвечать за чистоту и порядок вокруг них, соблюдать правила торговли. Начались стихийные митинги, пикеты у здания городской администрации. Появились даже лозунги с требованиями запретить торговлю иногородним продавцам.
Новый руководитель выбрал позицию предельной открытости. Встречи Наиля Сулейманова с предпринимателями проходили в обстановке полной гласности. Всем нужна была уверенность в завтрашнем дне, а ее можно было достичь только при взаимопонимании.
Автозаводский рынок стал первым в республике, где родилась такая структура, как совет предпринимателей – своеобразный профсоюз продавцов. 3 сентября 2000 года из числа актива был создан общественный совет предпринимателей, который возглавил Наиль Шакиров. Постоянный состав совета насчитывает 30 предпринимателей, каждого из которых отличает активная жизненная позиция. Началась совместная работа по улучшению условий работы предпринимателей, их обустройству, приведению в норму технического и санитарного состояния предприятия. Была создана собственная служба безопасности. Предприниматели активно включились в реконструкцию рынка.
Сегодня рыночный комплекс обеспечивает работой свыше 2500 предпринимателей. Здесь представлен широкий ассортимент отечественных продовольственных товаров, имеющих приоритет. Деловое, заинтересованное и взаимовыгодное партнерство товаропроизводителей и предпринимателей позволяет эффективно обеспечивать горожан свежими овощами, мясомолочной продукцией по доступным ценам.
После передачи Автозаводского рынка предприятию, Наиль Сулейманов наметил масштабную его реконструкцию. Важно и то, что городское руководство поддержало предпринимателя в его решимости навести порядок на этой территории. Уже после первых заметных и резонансных результатов работы земельный участок под Автозаводским рынком был передан «Тулпару» в собственность.
Для организации эффективного управления и оптимизации бизнеса были привлечены профессионалы, набрана команда менеджеров. Это позволило в кратчайшие сроки создать современный универсальный рынок с развитой инфраструктурой и множеством дополнительных услуг. В компании действуют самые передовые стандарты корпоративного управления, сформирована сильная управленческая команда.
В 2005 году здесь началась стройка, которая в корне изменила само представление о формате рыночной торговли. Шаг за шагом убирались лотки, временные прилавки, киоски, уступая место огромному торговому комплексу.
29 августа 2009 года состоялось открытие современного Торгово-Выставочного комплекса «Тулпар».
Торгово-Выставочной комплекс «Тулпар», общей площадью 16 100 м² с развитой инфраструктурой и множеством дополнительных услуг, где созданы условия для торговли продуктами и промышленными товарами более чем для двух с половиной тысяч предпринимателей. На территории ТВК «Тулпар» работает удобная парковка на 600 мест и подземная автостоянка на 114 мест.
18 ноября 2012 года состоялось открытие «Торгового павильона №2», куда перешли предприниматели, прежде торговавшие на улице.
21 июня 2013 года состоялось открытие 2-го этапа Торгово-Выставочного комплекса «Тулпар».
На площадях 2-го этапа ТВК «Тулпар» расположены магазины с товарами зарубежных и российских брендов среднего и премиум-класса, зона фуд-корт, кафе, пиццерия, игровые площадки, зоны отдыха.
16 августа 2013 года состоялось открытие Торгового комплекса «Автозаводский».
В Торговом комплексе «Автозаводский», общая площадь которого составляет 16 000 м², более 350 арендаторов предлагают товары и услуги, пользующиеся наибольшим спросом у населения: одежду, обувь, аксессуары, товары для дома различных ценовых категорий. На первом этаже Торгового комплекса «Автозаводский» расположена парковка на 300 мест с удобными заездами и выездами на основные проспекты города.
25 октября 2014 года состоялось открытие ЭКОРЫНКА.
ЭКОРЫНОК - территория реализации экологически чистых продуктов питания местных и близлежащих регионов фермерских и подсобных хозяйств расположенных в городе Набережные Челны РТ.
Представляет собой двухуровневое здание общей площадью 4300 м², является современным торговым комплексом, предназначенным для обслуживания различных категорий населения.
В здании расположены оборудованные торговые места, для реализации экологически чистых продуктов питания. В широком ассортименте представлены: мясо всех категорий, колбасные изделия, сыры, масла, молочная продукция, овощи, фрукты, мед и медовая продукция, чай, кофе, кондитерские изделия, диетические продукты питания и т.д. Для удобства посетителей предусмотрены аптека, пекарня, кафе, банкоматы, терминалы, административные и технические помещения, уборные.
ЭКОРЫНОК отличается повышенной комфортностью, оборудован системой вентиляции и кондиционирования с функцией «климат-контроль», системой видеонаблюдения, контроля доступа, оповещения, действует траволатор, обеспечивающий покупательские потоки с Торговым комплексом «Автозаводский».
tulpar.biz
Җәмгыять » Тулпар
Танылган композитор Мәсгудә Шәмсетдинова иҗатына бер караш
Мин – Моң! Күңелләр өзгәләнгәндә туам. Шуңа нечкәмен. Мин – Моң! Шашкын хисләр булып күккә ашам, бәгырь дәрьяларының төбенә батам, упкыннардан сикереп чыгам да, кеше йөрәкләрендәге минем өчен генә сакланган ояларда урын алам. Шуңа көчлемен. Кайберәүләр шул оядан мәхрүм булып туган, әмма мин алар үзләре дә белмәгән күңел капкаларын кагам, ачтырып керәм дә, үз оямны табып шунда яши башлыйм. Үҗәт мин. Дөньяга тудыручымның канаты, ишеткәнгә – кояш, чукракларга – чаңмын. Чөнки мин – Моң! 
1982нче елның 28нче ноябрендә "Комсомольская правда" гәзитендә С. Благодаровның "Карт һәм елга" дигән хикәясе басыла. Мин аны өч ел элек Интернеттан табып укыган идем. Шунда ук тәрҗемә итеп бастырырга кирәк дигән фикер туды. Бигрәк гыйбрәтле хикәя ул. Укып карагыз әле – үкенмәссез. Вакыйгалар безнең җирлектә – Күгәрчен районы, Назаркин авылында бара. Аны Ырынбур белән чиктәш дияргә була. 2002нче елгы халык санын исәпкә алу нәтиҗәләре буенча, Назаркинда 219 кеше яшәве билгеле.
Быелгы бәйрәмне без аерым бер күтәренкелек белән каршылыйбыз, чөнки төгәл 25 ел элек Башкортстанның дәүләт суверенитеты турында Декларация кабул ителде. Бер карасаң, чирек гасыр озак вакыт та түгел кебек. Ләкин нәкъ шушы чорда республикабыз бөтен Русия белән бергә олы үсеш юлы үтте, иң мөһиме, халыкның аңы зур үзгәрешләр кичерде. Башкортстан тарихи, цивилизацион үсеш юлына басты, иҗтимагый тормыш яңа дәрәҗәгә күтәрелде.Әле без бу елларны "кайнар" эзләр буенча, ашыгып, еш кына тәнкыйть күзлегеннән бәялибез. Декларациянең әһәмияте еллар үткәч кенә объектив бәһа алыр, үзгәрешләрнең масштабы, башкарылган эшләрнең чын кыйммәте вакыт узу белән генә ачылыр. Ләкин тәүге нәтиҗәләрне инде бүген үк чыгарырга мөмкин.Бар дөньяны дер селкетеп торган Советлар Союзы таркалгач, кичәге союздаш республикалар мөстәкыйльлек алып кына калмады, Русиянең үз эчендәге төбәкләр дә яңа дәрәҗәгә күтәрелде. Көчле регионнар күтәрелеш чорын кичерүче Русия Федерациясенең нигезен тәшкил итеп, яңа икътисади һәм сәяси статуска ия булды. Республикалар бүгенге көндә декоратив түгел, ә чын дәүләт атрибутларына ия. Мәсәлән, Башкортстанда хакимиятнең барча тармаклары, җирле үзидарә органнары формалашып, уңышлы эшләп килә. Законнар чыгару, аларның нәтиҗәлелеге ягыннан республика башка төбәкләр өчен үрнәк булып тора. Бу исә безгә соңгы 25 елда илне дер селкеткән икътисади кризисларны җиңел кичерергә, төбәкнең кабатланмас йөзен саклап калырга ярдәм итте. Республика бүгенге көндә үз алдында торган катлаулы мәсьәләләрне чишү өчен барча кирәкле хокукларга һәм вәкаләтләргә ия.Башкортстанның һәм Уфаның фән, мәгариф, үзенчәлекле мәдәният үзәге буларак, Евразия киңлекләрендә дәрәҗәсе күтәрелде. Республиканың чит илләрдәге партнерлары саны өч тапкырга артты. Башкортстан дистәләгәнчә илләрдә һәм төбәкләрдә вәкиллекләр челтәренә ия, күп регионнар белән икътисади килешүләр төзелгән. Халыкара оешмалар белән бәйләнешләр дә көчәйде. Республика актив рәвештә БМОның ЮНИДО, ЮНЕСКО структуралары белән хезмәттәшлек итә, Ислам конференциясе оешмасы, ТЮРКСОЙ, Башкалалар һәм зур шәһәрләр ассамблеясе безнең көчле партнерларыбызга әверелде.Республикабыз тулы канлы тормыш белән яши. Башкортстанның үз ирке белән Русия составына керүенең 450 еллыгына багышланган тантаналар төбәк кенә түгел, гомумрусия әһәмиятенә ия зур тарихи вакыйга булды. Соңгы елларда гына да Уфа этнологларның, Көнчыгышны өйрәнүчеләрнең, нефть-газ сәнәгате хезмәткәрләренең, архитекторларның, табибларның халыкара Конгрессларын үзендә кабул итте, биредә төрле симпозиумнар, конференцияләр һәм күргәзмәләр үтте. Русия Федерациясенең Дәүләт Советы, Русиянең төбәкләр үсеше буенча Хөкүмәт комиссиясе, Идел буе федераль округына караган субъект җитәкчеләре Советы, Башкалалар һәм зур шәһәрләрнең халыкара ассамблеясе, ТЮРКСОЙ утырышларының бу дәвердә Уфада узуы да республикабызның ил өчен әһәмиятен раслый.
Уфаның Тукай урамында, нәкъ мәчеткә каршы, кирпечтән төзелгән күркәм бина урнашкан. Биредә, шау-шулы шәһәр үзәгеннән ерак түгел, әле дә патриархаль тәртип саклана. Каланың 1854нче елгы картасында ук, Фролов һәм Спас (хәзерге Яңа күпер) урамнары кисешкән урында әлеге йорт күрсәтелгән. 1870нче еллар азагында ул 1844-85нче елларда Җәмигъ мәчете имам-хатыйбы вазыйфасын башкарган Хаҗи Тархан-Шәрәфетдин Сөләйманов ахун биләмәләренә карый.1886нчы елдан йорт Ырымбур мөселманнары Дини җыелышы (Диния нәзарәте) мөфтие Мөхәммәдьяр Солтановның килене Мәрьям Солтановага күчә. 1908нче елда чыккан белешмәлектә Уфа шәһәренең җәмәгать эшлеклеләре һәм җаваплы кешеләре исемлегендә ике Солтанова күрсәтелгән: Мәрьям Ислам кызы һәм Мәрьям Тимербулат кызы. Беренчесе мөфти хатыны булып, Воскресение урамының Диния нәзарәте урнашкан 50нче йортында яши. Икенчесе мөфтинең улында кияүдә була. Мостай Кәрим урамында урнашкан мәдрәсә бүгенге көндә аның исемен йөртә. Хәзерге Тукай һәм Яңа күпер урамнары почмагындагы утар Мәрьям Тимербулат кызыныкы була. Ул аңа әтисе – Уфаның шәрәфле гражданы Тимербулат Акчуриннан бирнә сыйфатында күчә. Акчуриннар – XIX гасырның икенче яртысы – XX гасыр башында Сембер губернасында һәм Идел буенда киң билгеле сәүдәгәрләр һәм фабрикантлар. Әлеге шәхесләр мәктәп-мәдрәсәләр төзегән, аларны матди яктан тәэмин иткән, сәләтле яшьләребезнең Сембер, Троицк, Уфа, Казан, Мәскәү, Санкт-Петербург шәһәрләрендә, Кырымда һәм чит илләрдә укуын финанслаган. Акчуриннар башка хәлле сәүдәгәрләр белән берлектә Сембер һәм Самара губерналарында, Санкт-Петербург, Киев, Түбән Новгород шәһәрләрендә мәчетләр төзүгә зур матди ярдәм күрсәтә. Акчуриннар XV гасырда яшәгән Адаш князь нәселеннән исәпләнә. Сәүдәгәрләр династиясе башлыгы Сафа (Шәфи) Акчурин тамырлары белән үзе дә крестьяннардан була һәм җирле халыктан йон сатып алып, аны постау (сукно) мануфактураларына озату белән шөгыльләнә. Аның улы Габдулла йон һәм галантерея товарлары белән сату итә, ә оныклары Курамша, Сөләйман, Ильяс һәм Яхъя сәүдә эшен Идел аръягына һәм Урал буена ук җәелдерә. 1839нчы елда Курамша Акчурин 8200 сум түләп, гаиләсе белән Сембер мещаннары җәмгыятенә керә, ә гасыр урталарында ул Сембернең иң дәрәҗәле сәүдәгәре булып таныла.Тимербулат Акчурин (1825-1906) Сембер думасына гласный итеп сайлана, Сембер шәһәре һәм өязе буенча присяжный утырышчы була. 1881нче елгы ачлык чорында ул Иске Тимәшкә авылында ярлылар өчен бушлай ашханә ача. Анда көн саен 150-320 кеше туклана. Моның өчен 10 потлап икмәк, 3 потка кадәр ат һәм сарык ите, 30 кадак ярма, 5 кадак тоз сарыф ителә. Хәйрия эшчәнлеге өчен 1895нче елда Т. Акчурин "Тырышлык өчен" медале белән бүләкләнә. Урыс-япон сугышы чорында ул чирле һәм яралылар өчен хастаханә ача. Ә 1905нче елда Иске Тимәшкә авылында янгыннан зыян күргән 240 йорт хуҗасына зур матди һәм финанс ярдәме күрсәтә. Тимәй бай (халык арасында аны шулай атыйлар) 1000гә якын янгыннан каза күрүчене азык, кием, утын, орлык белән тәэмин итә. Курамшаның икенче улы – Ибраһим Русия мөселманнары арасында иң укымышлы кешеләрнең берсе була. 1905-1907нче еллардагы буржуаз революция елларында И. К. Акчурин "Сембер сукно фабрикантлары җәмгыяте" башлыгы итеп сайлана. Ә 1913нче елның көзендә Ибраһим Акчуринны Сембер шәһәр думасына гласный итеп сайлыйлар. Ул берничә чит телне белә, улы шунда уку сәбәпле, Германиядә еш була. Ибраһим Курамша улы Ш. Мәрҗәни, И. Гаспринский, С. Җантурин. Зәки Вәлиди кебек тарихи шәхесләр иң якын дусларыннан дип саный. 1915нче елның июнендә Мөхәмәдьяр Солтанов бакыйлыкка күчкәч, Русия мөфтие вазыйфасына дәгъва итүчеләр исемлегенә Ибраһим Акчурин да керә. Бу үзе үк мөселман дөньясында аның зур абруйга ия булуы турында сөйли. 
Курамша Акчуринның 1862нче елда Сембер губернасы Гурьевка авылыннан сатып алынган сукно фабрикасы мирас буенча олы улы Тимербулатка күчә. 40 станоктан торган фабрикада 350 эшче хезмәт итә. Алар постау, трико (элмәкләп бәйләнгән тукыма), бобрик (йонлы авыр тыгыз тукыма), байка, киез һәм юрган җитештерә. Шинель тегү өчен әзерләнгән тукыма Русия хәрби оешмаларына, шулай ук, Төркия һәм Болгария армияләренә җибәрелә. Т. Акчуринның Самайкино авылындагы икенче фабрикасы елына ярты миллион аршынга якын тукыма җитештерә. 1894нче елның 15нче июлендә әлеге фабрикалар "Тимербулат Акчуринның Сәүдә-сәнәгать ширкәте"нә берләшә. Хуҗалары исә Уфада берничә йорт тота. Аның Казан гимназиясен тәмамлаган кызы, Русиянең шул чордагы бай һәм укымышлы гаиләләреннән чыккан башка бик күп балалар кебек үк, кияүгә чыкканчы ук үз гомерен тәрбия һәм укыту эшенә һәм укытуга багышларга хыяллана. 1886нчы елда, Мәрьямне Арслан-Гали Мөхәмәдьяр улы Солтановка кияүгә биргәннән соң, яшьләр мәчеткә каршы ике урам почмагында урнашкан бер катлы агач йортта төпләнә. Утар мәйданы Ильин урамына кадәр диярлек (хәзерге Зәки Вәлиди урамы) сузыла. Кызганычка каршы, бу йорт бүгенге көндә юк инде... 8-10нчы июль көннәрендә Уфа дөнья үзәгенә әверелде. Биредә БРИКС һәм Шанхай хезмәттәшлек оешмасына караган дәүләт башлыкларының саммитлары узды. tulpar.kiziltan.ru
