Это интересно

  • ОКД
  • ЗКС
  • ИПО
  • КНПВ
  • Мондиоринг
  • Большой ринг
  • Французский ринг
  • Аджилити
  • Фризби

Опрос

Какой уровень дрессировки необходим Вашей собаке?
 

Полезные ссылки

РКФ

 

Все о дрессировке собак


Стрижка собак в Коломне

Поиск по сайту

Сәхнә » Тулпар. Тулпар журнал


Тулпар

* * *Бер эт гирляндалар эленгән чыршыны күргәч: "Ниһаять, минем бәдрәфемә дә ут куйдылар", – дип сөенгән ди.* * *Халык сынамышы: "Әгәр сез күргән Кыш бабай аек икән, димәк, ул Санта-Клаус булырга тиеш".* * *Русиядәге Яңа ел Америкадагы Хэллоуиннан ун тапкырга куркынычрак.* * *Барып җиттек: ясалма чыршы, мамык сакаллы Кыш бабай, бүләккә –Кытайда җитештерелгән әйберләр.* * *Бары тик Яңа елда гына кичке аш иртәнгесенә барып тоташа.* * *ЗАГСта бер парның аерылу эше карала. Ирдән моның сәбәпләрен сорыйлар.– Хатыным мыжык кеше булып чыкты. Кешеләр рәхәтләнеп Май бәйрәмен билгеләгәндә ул: "Чыршыны чыгарып ташла", – дип җанны ашады.* * *Бары тик Яңа елда гына иң кыска көн. Уянып та җитмисең, караңгы төшә.* * *Бер малай:– Кыш бабай, миңа Яңа елга зур, кызыл төстәге янгын сүндерү машинасы бүләк итсәң иде, – дип сораган.– Хәзер, – дигән Кыш бабай һәм фатирга ут төрткән. ГОМЕРЛЕК КАР КЫЗЫЯңа елда Кыш бабайга әйләндем, Кызып китеп, Кар кызына бәйләндем.

Ул да мине якын күрде, ошатты,Нурдай балкып, иркәләнеп күз атты.

Кулын тотып, билен кысып биедем,Яңа елда рәхәтлеккә тиендем.

Ычкындырмый тик җитәкләп йөреттем,Күп тә узмый, кочагымда эреттем.

Язмышыбыз уртак хәзер гомергә,Яңа елны каршылыйбыз гел бергә.

ХАТЫНГА "МӘДХИЯ"Чәчкә дибез хатын-кызны,Юк шул, тигәнәк икән.Бармы алардан да ныгракБезнең теңкәгә тигән?

Атлаган саен игәүләпҖанымны ашап тора.Утлы табада биетеп,Тәмугта яшәттерә.

Аның картиналарына озак карап торсаң, үзеңне ниндидер әкият дөньясына кереп киткән кебек тоясың. "Риваятьләр иле", "Серле Урал", "Таң тылсымы", "Омтылыш", "Борынгы Җир" кебек әсәрләр сине үзенә әсир итеп, адәм затының чиксез Галәмдәге урыны, кешенең җан бөеклеге турында тирән уйлануларга этәрә. Рәссамның акварельләр дөньясында тынлык һәм гармония хакимлек итә. Күңелдә ирексездән: "Их, көнкүреш мәшәкатьләреннән качып, бер мизгелгә генә булса да шушы сихри мохиттә яшәп алсаң иде!" – дигән уй да туа.Розалия Мәсгуть кызы Лавриненко 1965нче елның 27нче февралендә Туймазы шәһәрендә дөньяга килә. 1982нче елда биредә урта мәктәп тәмамлагач, Уфа­ның 2нче педагогия училищесына укырга керә. Хез­мәт юлын 1985нче ел­да Туймазы фарфор за­водының сәнгать лабораториясе рәссамы сыйфатында башлый. Озак та үтми, гыйлемгә сусаган Розалия Башкортстан дәүләт педагогия институтының художество-графика факультетына укырга керә. Әлеге уку йортын 2003нче елда тәмамлый. Аннары, 2000- 2008нче елларда, Туймазы каласының балалар художество мәктәбендә графика, рәсем, композиция, скульп­тура, компьютер графикасы буенча белем бирә.
Хәзер эчмим. Ә элегрәк чамасын белми идем. Шул аракы дигәннәрен авызыгызга да алмагыз. Миннән киңәш шул. Ниләр генә күрсәтми ул "яшел елан" кешегә! Көлдергән чаклары да, сине әрнетеп елаткан чаклары да бик күп була. Эчкән чагымдагы хатирәләремнең берсен бүген сезгә дә сөйлим әле. Шулай берчак, получка алганда, ниндидер көтелмәгән премия акчасын да мул гына итеп кулга тоттырдылар. Нишлисең, эчкеченең гадәте буенча теге премияне "юарга" булдык! Һәм юдык та, ничегрәк юдык әле...Иртән өйдә уянып китсәм:– Алган эш хакың кая? Бер тиенсез кайтып кердең, хайван! – дип хатыным пешә генә бит мине. – Нәрсә ашап яшәрбез?.. Кайчан шул эчүеңне туктатырсың икән?.. Инде үлгәнче шулай эчәрсең микәнни?!Урынымнан да кузгалырга куркып, бер сүз дә дәшми ята бирәм. Дәшсәң – бетте! Утка кәрәчин сибү белән бер инде ул! Хатыным, беләм, тагын да усаллана гына төшәчәк. Әнә ничек котырына, теле телгә йокмый:– Үтте бит гомеркәйләрем заяга шушы хайван белән! Уҗым бозавы! Бозау да бер авызы уҗымга тисә, үзен-үзе белмичә күбенгәнче ашый, үләрен белми. Бу юньсез дә шулай: аракы күрдеме, күпме эчкәнен дә уйламый...Сүзләренә ачуым килсә дә, түзәм инде, дәшмим. Әйдә, сукрана бирсен, теле арыгач туктар әле!..Аның теле белән мине шулай телгәләгәненә түзеп, уйланып ята торгач, башыма бер уй килде. Туктале, минәйтәм, кәкре каенга терим әле үзеңне! – Хәлимәкәем, – дим, – тиргәвең бик тә урынлы. Тик күпме генә миңа ачулансаң да, хәзер соң инде. Булганы булган, кире кайтару мөмкин түгел. Әйдә, соңгы тапкыр күңелең булганчы тиргәп кал мине...– Ә нигә соңгы тапкыр? Әллә башкача эчмим, дип әйтмәкчесеңме?.. Күп ишеттем инде андый юкә сүзләреңне!– Эш эчүдәмени? – дидем мин уфтанып.
"Улым, беркайчан да җитәкчеңнең сүзеннән чыкма. Ни кушса, шуны үтә, – дип үгет-нәсыйхәт биреп калдылар әти-әнием техникум дипломы тотып кайткан мин бахырны тәүге эш көненә озатканда. – Утырып елар чакларың булыр. Эш бит ул, түземлелеккә өйрән"."Әйткән киңәшләрегездән чыкмам", – дип тынычландырып, хезмәт итәсе оешмага юнәлдем. Идарә җитәкчесе җылы кабул итте һәм туры цехка, мас­тер карамагына җибәрде.Цех дигәннәре галәмәт зур бүлмә икән ул. Эчендә машиналар чаба, кая карама станок, дөбер-шатыр тимер-томыр эшкәртәләр. Бер почмакта өч-дүрт ир-ат җыелышып тәмәке көйрәтеп тора. Мастер кеше эшләп йөрмәс, шунда булыр дип, яннарына бардым. Мастер булгач, башында эшләпәсе, һич тә югы муенында галстугы уралып торырга тиеш бит инде. Юк әй. Барысы да спе­цовкадан. Бары да ихатадагы тавыклардай бертөслеләр. Араларында әтәч шикелле калкыбрак торган олы корсаклысына мөрәҗәгать иттем: "Мине Сезнең карамакка эшкә җибәрделәр, нинди наряд бирәсез?"Олпат гәүдәле ачык йөзле кешелекле кеше булып чыкты, ахры, мыек астыннан елмаеп: "Наряд бүгенгә әллә ни күп булмас. Иң беренче нәүбәттә шушы станок урнашкан мәйданны чүп-чардан тазарт, аннары спецовкамны юарсың. Мин төшке ашка киткәч, килүемә кирза итекләремне майлап, ялтыратып куярсың. Өстәл астында буш аракы шешәсе тора. Шуңа краннан салкын су тутырып китер. Спирт белән эш иткәннән соң канализация юлларын су белән юып төшерми булмый", – диде."Спирт белән резин перчатка киеп эш итәргә кирәк", – дидем үземнең белем капчыгын тегеләр алдында селкеп.

tulpar.kiziltan.ru

Сәхнә » Тулпар

Баш бит Журнал турында Редакция Журналга язылу Сатып алыу Бәйләнеш Баш бит / Сәхнә Без, Адәм балалары, мең төслебез, мең нәкышле. Кайсыларыбыз, кояшта уңган яулык кебек, шәхесне шәхес иткән үзенчәлекләрен югалтып та бара – ни ыруы, ни тамгасы, дигәндәй. Ә Хәмдүнә Тимергалиевага бер генә караш ташлау да җитә – үзебезнең кеше! Йөз чалымнарында, атлап йөрешләрендә, кистереп әйтеп куюларында борайлылар каны ярылып ята. Аны күпләр бик кырыс, хәтта тупас дип тә уйлый. Әйе, сүз эзләп кесәгә керми ул, тоз-борычын да кызганмый. Әмма аның нечкә күңелле булуын, кайвакыт хатын-кызларга хас булганча, хис дулкыннары бөтенләй көтелмәгән ярга каккан, соңыннан, ялгышканын аңлап, югалып калган вакытларын бик сирәкләр генә беләдер. Ә концерт залларында диварларны дер селкеткән көчле, шул ук вакытта үзәкләрне өзә торган моңлы тавышы барыбызга да таныш. Мәдәният, сәнгать әһелләрен йолдызлар белән чагыштыру гадәте бар. Кайсыдыр йолдыз – зуррак, икенчесе – нурлырак. Мин үзем йолдызларның урыны күктә дип йөрим. Ләкин моңа карап кына җирдәге "йолдызлар" саны һич тә кимеми, киресенчә, арта гына бара. Алар да йолдыз икән, димәк, бу күктә ай да булырга тиеш?! Мин республикада яшәүче ир-ат җырчылар арасында бу урында бер генә кешене күрәм.Идрис Мөдәрис улы Газиев Башкортстанның Авыргазы районы Корманай авылында укытучылар гаиләсендә дөньяга килгән. Әтисе табигать, география, ботаника, зоология фәннәреннән белем бирсә, әнисе түбән сыйныфларны укыта. Гаилә бик сәләтле: әтисе гармунда, баянда өздереп уйный, әнисе һәм бабасы оста итеп җырлый. Гаиләдә сигез бала: дүрт кыз һәм дүрт малай үсәләр. Ата-аналары үзешчән сәнгать белән шөгыльләнә, авыл театрында төп рольләрне башкара. Шундый мохиттә туып-үскән кеше гади генә булып каламы соң? "Минем туган авылым Уфадан 120 чакрым ераклыкта урнашкан. Безнең авылдан ерак түгел Галимҗан Ибраһимовның ватаны – Солтанморат. Романтик рух, шигърият сеңгән төбәктә туу бәхете тиде. Татар мәктәбендә сигезенче сыйныфны тәмамладым. Әти-әни укытучылар белән спектакльләр куя иде. 18нче апрельдә Уфа "Нур" татар дәүләт драма театрында Башкортстан татарларының иң матур кызын сайладылар.Башкортстанда татар сылулары бәйгесе моңа кадәр "Нәүруз гүзәле" исеме белән үтә иде. Ул барлыгы 12 тапкыр узды. Бәйге быел беренче мәртәбә "Татар кызы" дигән исем астында үтте. Эш шунда ки: "Татар кызы" бәйгесе гомумфедераль статуска ия һәм аның Башкортстанда узган төбәк конкурсы җиңүчесе башка төбәкләрдән килгән иң сылу татар кызлары белән ил дәрәҗәсендә гүзәллеккә сынау тотачак. Башкортстанның атказанган артисты, Уфа "Нур" татар дәүләт театры сәнгатькяре – Марат Гайнислам улы Исхаковка хезмәттәшләре ихтирам белән "безнең Аксакалыбыз" дип мөрәҗәгать итә. Тамашачылар арасында да аны белмәгән кеше юк! Нинди генә роль уйнавы, нинди генә образ башкаруына карамастан, тамашачының күңелен яулап ала ул. Мин аның зирәк акылы һәм тапкырлыгы алдында баш иям. Шуңа күрә, Марат абый белән очрашуны үземә мәртәбәгә санап, зур түземсезләнү һәм дулкынлану белән көтеп алдым. Менә, ниһаять, насыйп булды. Аның белән артистлар быелгы сезонны тәмамлап, җәйге ялларга таралыша башлаган вакытта күрештек. Чыннан да, Марат абый сәхнәдә дә, тормышта да тыныч, сабыр холыклы, төпле акыллы кеше булып чыкты
Əлеге урыннарны узган җəй улыма да күрсəттем. 70нче елларда анда- гы окоплар тирəнрəк иде, əле аны үлəн-туфрак, ягъни вакыт тузаны ба- скан. Заманында ул тауны яулау өчен аклар һəм кызыллар арасында каты сугышлар булуы турында да ишеткəн идем. Наратлы күлдə су кереп, балык тотып үстек. Күəш елгасында таштый балыгы күп элəгə иде. Шуны тотып, нəнəйгə кайтарып бирəм, үзе балык исен яратмаса да, табада бик тəмле итеп кыздыра торган иде. Нəнəем һəм аның ахирəтлəре Алма һəм Сəлихə əбилəр белəн себеркелеккə йөрдек.

tulpar.kiziltan.ru

Замандаш » Тулпар

Баш бит Журнал турында Редакция Журналга язылу Сатып алыу Бәйләнеш Баш бит / Замандаш Бу кыска аксыл чәчле, хәрәкәтчән ханымны күрү белән аны никтер яшүсмергә охшатасың: джинсы чалбар, аркада рюкзак, кызыксынучан үткен караш. Аралашуда да шулкадәр тыйнак, гади, сөйкемле. Һәм ул – профессор, фән докторы, төрки телләрне өйрәнүгә зур өлеш кертүче шәхес, "Төрки телләрнең чагыштырма-тарихи грамматикасы" (Мәскәү, 1984-2006) томнарындагы байтак бүлекләрнең, "Төрки телләрнең этимологик сүзлеге"ндәге (Мәскәү, 1974-2003) күп кенә аңлатмаларның авторы, "Алтай телләренең этимологик сүзлеге" (Лейден, Брилл, 2003) автордашы, Русия Фәннәр академиясенең Тел гыйлеме институтының Урал-алтай телләре бүлеге мөдире, Русия Фәннәр академиясе әгъза-корреспонденты Анна Владимировна ДЫБО. Галимә компаративистика өлкәсендә дә эшчәнлек алып бара, Русия дәүләт гуманитар университетының Шәркый һәм антик мәдәният институтының компаративистика секторының әйдәп баручы гыйльми хезмәткәре. Алтай этимологиясендә семантик реконструкция буенча хезмәтләре киң билгеле, докторлык диссертациясе дә шул өлкәгә карый. Ауропаның Лингвистик атласын төзү төркемендә эшли. Төрки телле шигърият өлгеләрен тәрҗемә итүчеләрнең "Ак торна" халыкара бәйгесенең жюри әгъзасы. Зимагурлар баеп кайткан...Ярты гасыр, элек булган тормышка әйләнеп карасак, әллә нинди зур үзгәреш юк та кебек. Шул ук күк йөзе, шул ук Кояш, Ай, шул ук йолдызлар. Бәлки, кайсыдыр йолдыз сүнеп, без белмәгән икенче йолдыз барлыкка килгәндер. Кешеләр генә үзгәрә. Илле ел элек күккә карап сокланмаган кеше булмагандыр. Гашыйклар үзләренә сердәш йолдыз сайлап ала иде. Минем дә яшьли сайлаган үз йолдызым бар. Әлеге вакытта күп кешенең йолдызларга сокланырга ни теләге, ни вакыты җитми. Алай дисәң, астрономнарга акча "төртеп", йолдызга үз исемен куштыручылар да юк түгел. Илле ел элек бәйрәмнәр азрак иде. Җәйге кызу эш вакытлары үтеп, көз килеп җиткәч, сугым өмәләре башлана. Алар зур бәйрәмгә әверелә. Өем-өем ит, бәрәңге, чәкчәк, бал, каймак, бавырсак... Шәһәр кунаклары булса, алардан иң зур күчтәнәч – кәнфит. Өстәл буйлап ачы бал тутырылган чәйнек йөри. Хромка, тальян, саратов гармуннары уйный. Җыр, көлеш...Ә инде табынның иң кызу вакытында зимагурлар турында җырлар башлана. Бер-икесен искә төшереп үтик: Зимагурлар баеп кайткан,Капка төбенә яткан; Баш очына кирпеч салып,Такта ябынып яткан. Янә берсе:Зимагурга хат килгән:"Утының бетте, кайт", – дигән. Зимагур җавап язган:"Өй почмагын як", – дигән...Һәм йөзләп башка куплет. Әйтеп үтүебезчә, кешеләр бик үзгәрми. Зимагурлар әле дә бар. Безнең заман зимагурлары – Себергә вахтага йөрүчеләр.ВахтачыАлар хакындагы сүзне мәхәббәттән башларга кирәк. Егет белән кыз бер-берсенә гашыйк булгач, алардан да бәхетлерәк кеше юк. Күпмедер вакыт үтеп, гөрләп никах, туй үткәч, котлау­чылар, нәсел-дуслары таралышкач, алар дөньяда икәү генә кала. Икәү эшлиләр, туйга төшкән әзме-күпме акчалары да бар. Ел үтүгә гаилә өч кешелек булып китә. Яшь хатын бала карый, ир эшли, туйга җыелган акча әллә кайчан беткән. Әти-әниләре булышса да, ул гына җитми. Берничә елдан соң икенче бала туа. Тормыш мәшәкатьләре өстәлә. Яшь гаилә алдына акча мәсьәләсе килеп баса. Күпләр яраткан һөнәрен ташларга мәҗбүр була. Менә шулай себер вахтачылары сафына тагын кемдер өстәлә. Әлбәттә, ул, өч ел эшлим дә кайтам, дип уйлый. Тик себер сазлыгы киң һәм тирән. Шул мизгелдә яшь гаилә язмышы сизелмичә чатный башлый. Вахтачының сәгать телләре бик тиз әйләнә. Чөнки ул эшендә дә, өендә дә вакытлыча. Эштә иртәдән кичкә тик­лем эшләп, кичке аштан соң йокларга гына хәле кала. Ул бер айда ике айлык эш сәгатен тутырырга тиеш. Бер айлык ялының атна ун көне сагыну хисләрен басу белән үтә. Аннан – ай буена җыелган йорт эшләренең очына чыгу белән. Йортында да ике ай өчен тырышырга туры килә. Китәргә бер атна калганда, көннәр якты торса да, күңеленә саубуллашу, сагыш болыты куна. Иртәгәсен юлга кузгалырга. Йортны тәртипкә кертеп калдырырга кирәк. Туган авылга кайтып, әти-әнидән юл догасы укытып, саубуллашып өлгерәсе дә бар. Уфа – Уренгой поездына кырык көн алдан билет алынган. Иртәнге биштән дә калмаска кирәк. Гаилә дүртенче яртыда озату табынында. Аннан сумка җыю башлана. Ул үзе үк зур эш һәм мәшәкатъ. Йокысыннан вакытсыз уянган песи ризасызлык белән торып утыра. Йорт алдына карап, тулган ай сагышлана. Алма агачы: "Бер алмамны тәмлә инде", – дигән сыман. Күңеле булсын инде дип, берничә алмасын болай да тыгыз сумканың кесәсенә сыйдырырга туры килә. Капка төбендә үскән каен, саубуллашып, яфраклары белән битемнән сыйпап кала. Такси кузгала... Урам шәмнәре йолдызлардай җемелдәшеп ала. Алда караңгы юл. Күңел һаман да хатын, балалар янында – өйдә. Уфа – УренгойМенә поезд станциягә килеп туктады. Перрондагы кешеләр, курыккан кош көтүе сыман, төрлесе төрле якка таралдыПлацкартта дүртенче кеше булдым. Юлдашларым – Краснодардан, минем кебек үк вахтачылар. Сәламләшеп, танышып чыктым. Берсе ачык йөз белән: "Әйдә, урнаш, сумкаңны аска куйсаң да була", – диде. Икенчесенең йөзе, син генә җитмәгән идең монда, дигән кебегрәк. Өченчесе, өстәл астына яшереп куелган шешәсен алып, кавырсын стаканга аракы салып, танышу хакына дип, миңа сузды. "Рәхмәт, егетләр, мин эчмим", – дигәч, аракы сузганы: "Ярый, алай булгач, үзебезгә күбрәк тияр", – дип, икенчесенә бирде. Анысы, миңа карап: "Нәрсә, санга сукмыйсыңмыни?" – дип, эчеп куйды. Еллар буе юлда йөреп, андый күршеләрнең сүзләренә колак салмаска, аңламаса, урыннарына утыртырга өйрәнеп бетәсең. Сумканы ачып, өй җылысы калган өчпочмакларны: "Егетләр, ерак юлдан киләсез, бергәләп тамак ялгап алыйк", – дип, өстәлгә алып куйдым. Менә поезд кузгалды. Күңелдә моңсулык. Туган авылым ягыннан таң беленеп килә...
Ахунов М. Г. Иске Калмаш авылы тарихы. – Уфа: Полиграфкомбинат ДУП, 2014. – 264 бит. (Тиражы 500 данә).Тарихчы Марат Ахуновның Чакмагыш районының Үрнәк, Яңа Балтач, Каръяуды, Калмашбаш авыллары тарихына багышланган хезмәтләре берничә аерым китап булып басылып чыккан иде инде. Марат Габделислам улының тагын бер тикшеренүе биредәге иң зур авылларның берсе Иске Калмашка багышланган. Китапта авторның дүрт еллык тынгысыз эзләнүләре урын алган. Архив һәм фәнни чыганаклардан табылган мәгълүматлардан тыш, биредә Иске Калмаш, Болгар, Яңа Мортаза һәм Кавказ авылы кешеләренең хатирәләре файдаланылган, китапка материал туплауда олысы-кечесе, яше-карты бердәй катнашкан. Нәшер мәшәкатьләрен исә туган авылының чын ватанпәрвәре Камил Абрар улы Мансуров үз өстенә алган. Нәтиҗәдә, фоторәсемнәр, иллюстрацияләр, шәҗәрәләр белән баетылган, каты тышлыктагы саллы бу китап Иске Калмаш авылы халкы өчен уртак хәзинәгә, чын мәгънәсендә затлы бүләккә әверелгән. "Тулпар" укучылары игътибарына китаптан өзекләр тәкъдим итәбез. Мәшүдә Мөхәмәтҗанова 1956нчы елда Балтач районы Югары Кансияр авылында гади колхозчы гаиләсендә дөньяга килә. Аның балачагы һәм үсмер еллары авылның тавык та чүпләп бетерә алмаслык мәшәкатьләренә күме­леп үтә. Ә инде урта мәктәпне тәмамлап, алдына һөнәр сайлау мәсьәләсе килеп баскач, әнисе: "Дөнья көткәндә хатын-кызга тегүче һөнәре иң кирәклесе!" – дип киңәш бирә. Шулай итеп, кыз Пермь өлкәсенең Чернушка шәһәрендәге һөнәрчелек училищесына укырга керә. Аны уңышлы тәмамлаганнан соң,  Пермь өлкәсенең Александровский шәһәр­ен­дәге тегү ательесына эшкә җибәрелә. Шунда Тәтешле районы Күрдем авылы егете Радик белән таныша. Мәшүдәнең бер бүлмәдәш-ахирә­тенең туган тиешле кешесе була ул, шуңа тулай торакка еш кунакка килеп йөри. Тиздән яшьләр Тәтешлегә кайтып өйләнешәләр һәм иренең туган йортында матур гына яшәп китәләр. 1979нчы елда гаиләгә кот өстәп, кызлары Гөлнара туа. Шул ук чорда төп нигезгә ерак түгел бер урамда яңа йорт бетереп керәләр. 1985нче елда икенче кызлары Миләүшә дөньяга аваз сала. Гаиләсе, әти-әнисе турында хәстәрлек күрүне үзенең иң төп бурычы дип санаучы Радик әфәнде танышлары белән сөйләшеп, нефтьчеләр базасына электромонтер булып эшкә урнаша. Хаклы ялга чыкканчы, бер урында 40 ел буе намуслы эшләп, "Хезмәт ветераны" исеменә лаек була. "Хатын-кыз бала тапканнан соң гына шәхес булып җитлегә", дип, бер дә юкка гына әйтмәгәннәр. Мәшүдәнең дә икенче сулышы ачылып китеп, күпсанлы матур эшләр башкарып өлгерә. Әйткәндәй, 1978нче елдан баш­лап, Тәтешле районының авыл хуҗалыгы техни­касын ремонтлау оешмасында хезмәт куйгач, Мәшүдә кирпеч заводына эшкә күчә. Яңа урында ул склад мөдире дә, пешекче дә була. Әмма, үзгәртеп кору еллары башланып, куәтле завод көрчеккә килеп терәл­гәч, аннан да китәргә туры килә. Ул яраткан һөнәре белән шөгыльләнү мөмкинлеген алып, Күрдем урта мәктәбендәге "Уңган куллар" түгәрәген җитәкли башлый. – Балаларга үзең белгәннәрне өйрәтү шулчаклы саваплы гамәл икән! – ди Мәшүдә ханым. – Тегү-чигү эшләрен яхшы белгәч, мине бик яратып кабул иттеләр. Тегү машинасы һәм башка кирәк-яраклар булгач, мәктәп түгәрәге эшен оештыруның бер кыенлыгы да булмады. Тора-бара, технология укытучысы Ирина Зиннурова белән икәүләп, үсмер кызларны төрле кул эшләренә өйрәтә башладык. Тәүдә, кулына бер тапкыр да энә тотып карамаган балаларның каушап калуларын күргәч, үзләрен: "Сез борчылмагыз, эшегезне өйгә алып кайтып, әниләрегез белән бергәләп тәмамларсыз", – дип юата торган идем. Безне уратып алган тормышны, галәмне бәяли, үлчи торган нинди генә үлчәмнәр юк!? Алар берсеннән-берсе төгәлрәк, камилрәк. Ә кеше күңеленең байлыгын нинди бизмәннәргә салып үлчәргә? Безнең акыл хәттин ашса да, шушы сорау ачык кала. Аңа беркайчан да анык җавап табылганы юк. Үлчәмнәр, бәһалар – үзләре үк чикләрне барлыкка китереп, кешенең рухи булмышына коллык богаулары сала түгелме? Замандашым Ришат Йосыпов турында язарга утыргач, күңелемне шундыйрак уйлар өермәсе чорнап алды. Чөнки ул күнегелгән, гадәти рамкалар эчендә яшәми, һәрнәрсәгә үз карашы, мөнәсәбәте бар. Шул ук вакытта Ришат гадилеге, күркәм холкы белән үзенә тартып тора. Кем турында сүз башласаң да, иң тәүдә аның туган ягы, балачагындагы хатирәләр өскә калкып чыга.Ришат Башкортстаныбызның Чишмә районы Бәкәй авылында туып үсә. Өч кыздан соң улы тугач, әтисе Рәис абыйның түбәсе күккә тия. Сабыеның йокыдан уянуын да сагынып көтеп ала ул. Колхоз эшенән бушаган арада өенә йөгереп кайтып, бәләкәчен уйнатып, күңелен күреп китә. Тән яздыру өчен эшләгән иртәнге күнекмә-массажларны әле дә бер якты истәлек итеп хәтерендә саклый. Улы бераз үскәч, әти кеше яланга чыкса да, печәнгә барса да Ришатны үзе белән иятә. Елга буенда балык кармаклаулар, табигать кочагында чәй эчүләр бала күңелендә әйтеп бетерә алмаслык җылы кичерешләр булып уела.

tulpar.kiziltan.ru


Смотрите также

KDC-Toru | Все права защищены © 2018 | Карта сайта