Безнен команда. Журнал сююмбике
Архивы Сөембикә - «Идел» журналы
Сөембикә/ Татар журналлары
Шундый җырлар була: еллар узса да, алар һаман популяр, алар һәрчак күңел түрендә, олысы-кечесе яратып җырлый. Искерми дә, онытылмый да ул җырлар. Дуслар җыелган җирдә, сабакташлар очрашканда, күңел кылларын тибрәтеп, әнә шул кадерле җырлар яңгырый. «Казан кичләре», «Чыгарсыңмы каршы алырга?», «Җидегән чишмә», «Кышкы романс»лар… Алга таба
Эльмира Закирова
Сөембикә/ Татар журналлары
Ант итәмАнт итәм шул җәйге фотосурәт белән:Син — болдырда. Дар шикелле чалыш болдыр.Мондый болдыр беркемне дә дәшмәс өйгә,Мондый болдыр өйдән генә олактырыр. Алга таба
Сөембикә/ Татар журналлары
Алты ай сыналу! Фәнис Яруллин 53 ел чыдады. Һәм ул бу гомерне чыдау дип түгел, ЯШӘҮ дип раслады.Үзен һәм хатыны Нурсөяне лаеклы яшәтү өчен акчаны үзе эшләп тапты. Аның мирасы булып татар мәдәниятендә киштә-киштә китаплары калды. Язу машинкасына тиенгәнче, компьютеры гына түгел, җайлы телефоны да юк заманада ике куш йодрык арасына каләм кыстырып язылган китаплар бит ул. Алга таба
Сөембикә/ Татар журналлары
һәрберебез Кодрәт иясенең күзәтүе астында тереклек итәбез. Без зур Сынауда. Нинди гамәлләр кылабыз, ниләр уйлыйбыз (ниләр язабыз!) – яхшысын да, яманын да фәрештәләр теркәп бара. Алга таба
Сөембикә/ Татар журналлары
Җизнәсе Тәуфыйкның бер яктан җырлы-моңлы, күңелле, икенче яктан бераз гына моңсурак та күренгән (алтмыш яшь ул уен түгел) гомер бәйрәменнән соң хуҗалар йортында арып-талып йокыга талган Хәтимә күрше бүлмәдә чыш-пыш килгән тавышларга сискәнеп уянды. Алга таба
Физәлия Дәүләтгәрәева
Сөембикә/ Татар журналлары
1. Ришат җырчы булырга хыялланган. Тугызынчы сыйныфны тәмамлагач, музыка училищесына укырга кермәкче булган – алмаганнар (үсмерләрнең тавышы үзгәрә торган чак). Бөтен остазлары аны театр артисты булырга үгетләгәннәр, ә ул киреләнеп, мәктәптә унынчы сыйныфта укырга калган. Алга таба
Сөембикә/ Татар журналлары
* **
Карап торам. Карап-караптуймый торам,Сокланудан сүз кушаргакыймый торам.Язмыш сине көнче ирдәнсаклый күрсен –Чибәрлегең көн дә тотыпкыйный торган. Алга таба
Китү
Туеп кем дә китәр,Ә син —Яратып китеп кара!Р. Фәйзуллин.Яратып китеп барам шул,Җан сызып китеп барам.Җаным кала синең белән — Алга таба
Илсөяр Иксанова
Сөембикә/ Татар журналлары
Гомер юлын бергә үтәчәк кешеңә ышанып сер капчыгын төбеннән үк тотып селкү килешкән эшме, әллә беркатлылыкмы бу? Ирләр дә кеше бит. Хатын-кызның ышанычлысын, эшкә уңган, булдыклысын сайларга тырыша алар да. Алга таба
Әдәбият/ Проза/ Сөембикә/ Татар журналлары
Бакчага барам. Машинада. Авыл аша узам. Әлбәттә, тизлек – 30-40 км/сәг. Бала-чага… Машина астына керә язып, өреп калучы этләр… Исерекләр. Алда велосипедка утырып, миңа каршы килүче бер кыз күренде. Күңел нидер сизеп, тагын да әкренәйдем. Шул секундта ук кыз, миннән бер 50 метр алда юл читенә барып капланды. Ара шактый бит, торыр дип карап барам. Алга таба
Халисә Ширмән
idel-tat.ru
Журнал «Сююмбике»: вместе навсегда! | Республика Татарстан
Общественно-политическое и литературно-художественное татарстанское периодическое издание перешагнуло столетний рубеж
Журнал для женщин на татарском языке впервые увидел свет в октябре 1913 года и сегодня является единственным изданием для татароязычного читателя, распространяемым по всей территории России и за ее пределами. Тираж его в настоящее время почти десять тысяч экземпляров, около двух из них распространяется за пределами Татарстана. Напомним, что с 1926 по 1991 год журнал издавался под названием «Азат хатын».
История возникновения журнала «Сююмбике» похожа на красивую легенду, однако является чистой правдой. Он начал издаваться на приданое прекрасной девушки, дочки сибирского бая Захидуллы Шафигуллина, которая вышла замуж за вдовца – с условием, что совместная жизнь будет посвящена просвещению татарских женщин, в то время еще не вышедших за пределы своих семейных очагов на общественную арену. Невесту звали Эсма туташ, а жениха, первого главного редактора журнала, Якуб Халили.
Издавался «Сююмбике» с перерывами. В 1918 году главного редактора заклеймили как носителя буржуазной идеологии, а журнал закрыли.
Но в 1926 году по решению ВКП (б) он вновь вышел в свет, уже под названием «Азат хатын»: возникла необходимость воспитания советской женщины. Именно тогда география распространения журнала расширилась, он стал позиционироваться как издание для всех татар, в том числе живущих и за пределами ТАССР. «Эти связи сохранились и сегодня. Журнал читают в Финляндии, Китае, Турции, США, Германии, Франции, Австралии. Везде, где есть татарские диаспоры, знают и любят наш журнал», – говорит главный редактор журнала «Сююмбике» Лейсан Юнусова. За вековую историю издания она восьмой по счету главный редактор. После Якуба Халили его возглавляли исключительно женщины. Были и среди них репрессированные. Это первая женщина-редактор Гульчира Гафурова и заменившая ее Рокыя Ахметшина… Прославлены и имена писателей, сотрудничавших с изданием: Муса Джалиль, Адель Кутуй, Хади Такташ, Абдурахман Абсалямов…
«В столетней истории издания есть второй перерыв, с 1941 по 1958 год. Но оно, как птица Феникс, возродилось вновь, а в 1976 году решением Верховного Совета СССР журнал даже наградили орденом «Знак почета», – рассказывает Лейсан.
Ныне журнал по-прежнему остается связующим звеном с родиной для тысяч татар, живущих за ее пределами. В страны дальнего зарубежья он поступает через Национальную библиотеку, в Российской Федерации и странах СНГ его выписывают через «Роспечать». Ответственный секретарь Лариса Маликова сообщает: «Нам дорог каждый подписчик. Во Владивостоке, например, такой всего один, но мы ему рады! Есть у нас подписчики на Камчатке, Сахалине, в Хабаровске, многих других городах России, а также в Казахстане, Узбекистане, Украине, Таджикистане, Кыргызстане».
Согласитесь: необычное дело для сегодняшнего состояния подписки на периодику. К тому же чем дальше живет подписчик от Татарстана, тем дороже обходится удовольствие читать журнал на родном языке. Но вековая история издания доказывает, что оно не переставало быть нужным, любимым и востребованным народом…
На протяжении века журнал решал разные задачи. Роза Туфетуллова, известная в республике личность, депутат Государственного Совета и активный борец за права женщин, руководила изданием с 1985 года. При ней журнал на волне роста национального самосознания опять вернулся к историческому названию «Сююмбике». Сегодня издание сохраняет как традиционные, национальные темы, так и пополняет их современными. Первый блок журнала посвящен актуальным проблемам общества и месту женщины в современном мире.
В блоке «Татарский мир» – кладезь познавательных материалов о татарской нации, ее истории и настоящем дне: информация о выдающихся исторических личностях, интересных современницах из числа татар, живущих вдали от родины. В блоке «Культурная жизнь» публикуются татарская поэзия и проза, интервью с мастерами пера и сцены, очерки о знаменитых деятелях культуры. Блок «Житие» посвящен женским судьбам, зачастую сложным; размышлениям о главных жизненных ценностях. В «Женской вселенной» – советы по сохранению красоты и здоровья, ведению хозяйства, мастер-классы по кулинарии и рукоделию.
Чем отличается «Сююмбике» от других журналов для женщин, помимо того, что выходит на татарском языке и поддерживает национальные традиции? Его героини – не гламурные «звезды», а реальные труженицы, общественницы, лидеры, жены и матери, достигшие успеха. При этом они демонстрируют неподдельное уважение к своим корням, родному языку, национальным традициям, гармонично вписывая их в свой образ жизни. Такие есть в каждом районе республики. Из года в год «Сююмбике» рассказывает о них. Журнал стал активным участником общественно-политической жизни Татарстана, в течение десятилетий вдохновляя женское движение в республике. Сегодня «Сююмбике» – полноправный партнер общественной организации «Женщины Татарстана» в проведении республиканского конкурса «Женщина года». Говоря о работе издания по позиционированию образа успешной женщины, нельзя не сказать и о галерее портретов на обложках журнала – это женский потенциал Татарстана, истинные героини современности.
Уважения заслуживают проекты поддержки материнства и детства, сохранения семейных устоев и национальных традиций. В их числе – Международный конкурс дизайнеров национальной одежды, который проводится в рамках Казанского фестиваля мусульманского кино. Совместный с Управлением ЗАГС проект по сохранению семейных ценностей и возрождению национальных традиций «Вместе навсегда». И начатый в 2012 году совместно со Всемирным конгрессом татар всероссийский конкурс «Авыл кызы» ( «Сельская девушка»). Автор идеи Рамзия Кашапова рассказывает: «Финал конкурса проходит в рамках форума татарской молодежи, который бывает раз в два года. Участницы – молодые сельчанки от двадцати до тридцати лет, ведущие активную жизнь, учащиеся или уже получившие образование, имеющие семью. Идея заключается в том, чтобы показать, как они в современных условиях сохраняют национальные традиции. Речь о языке, об увлечениях, рукоделии, о легендах, хранимых народной памятью. Татары, которые проживают в России компактно, сумели сохранить культурное наследие, обычаи своего народа в быту, вплоть до колыбельных песен. Конкурс проводится второй раз, география участников расширилась: кроме Чувашии, Самарской, Кировской и Оренбургской областей, Марий Эл, в этом году в нем участвуют Башкортостан, Астраханская и Ульяновская области. Хотим привлечь и Сибирь. Пока решаем, в какую область поехать в первую очередь. Там в деревнях проживает много татар – как они живут, воспитывают детей, что помнят из истории? Какие легенды связаны с выбором того или иного места поселения? Наша задача – чтобы молодежь знала об этом».
Существует специальная награда журнала – серебряный браслет с образом Сююмбике, какой изобразил татарскую ханбикэ Баки Урманче. Начиная с 1999 года браслет раз в год вручают женщинам, которые внесли вклад в сохранение татарской культуры. В этом году его получила преподавательница татарского языка из Финляндии…
Однако надо же спросить главного редактора и о проблемах. Не бывает же без них! «Главная проблема в том, что сегодня городское татароязычное население на родном языке читает мало, – делится своими заботами Лейсан. – Знания языка не хватает, и женских изданий на рынке много. Но исследование показало: более двадцати процентов из читающих на татарском выписывают на дом периодику, четверть из них – наши подписчики. Тут мы на равных с газетой «Акчарлак» – самой читаемой на сегодняшний день… Сложно конкурировать с «желтизной». Легковесная пресса, помогающая народу отвлечься от проблем, набирает все большую аудиторию. Нам говорят: надо «бить» в целевую аудиторию. А у нас она, понятно, многогранная: молодые, и не очень, женщины и мужчины, жители республики и других регионов, стран. Нам удается отвечать запросам всех этих категорий и на селе, и в городе. У них есть общее: это духовно небедные люди, которые читают не только «желтую» прессу. Нам советовали переориентироваться в «современный городской журнал». Но глянец можно где угодно купить, а наш журнал особенный – он для чтения с любовью и душой. За это нас и ценят читатели.
Не раз приходилось слышать и то, что «Сююмбике» – это «колхозно», много села, но ведь сельчанки – женщины нашей республики – имеют право на свою часть контента в татарстанском издании. Пусть это выглядит несовременно, но тут мы уперлись».
Что же, к такой «упертости» можно отнестись только с почтением. Думается, в ней залог уникальности журнала и его востребованности. Опираться необходимо на традиции, а они у «Сююмбике» богатые и проверенные временем. Главный редактор это понимает: «Реформаторам от СМИ можно нравиться какое-то время, а потом разонравиться… Исчезнет один новомодный журнал, появится другой – тоже недолговечный… А наше издание, изначально созданное в просветительских целях, на протяжении века оставалось верным своему читателю, завоевав доброе имя. Нельзя играть им в угоду современным тенденциям. Медиаменеджеры нового дня зачастую берут за основу западные ценности и шаблоны, а они у нас «не проходят» – менталитет другой.
Естественно, мы на месте не стоим, журнал меняется. Но перемены мягкие, в погоне за новизной нельзя выплескивать ребенка, потерять суть журнала. Те, кто задумывается о вечных ценностях, о нематериальной составляющей жизни общества, это понимают. «Ваш журнал – это настоящая классика, все на высоком уровне: и язык, и подача тем, и философия… Запоем прочла скопившиеся номера за год, пожалуйста, не уподобляйтесь другим, сохраните это», – сказала нам недавно сотрудница одного из министерств республики, у которой появилось свободное время для чтения. Подобную оценку мы слышим часто, причем и от мужчин», – говорит Лейсан.
В прошлом месяце столетие журнала «Сююмбике» отметили на международном уровне, в рамках Всемирного форума татарских женщин. Съехались делегаты из многих стран, российских регионов, каждого района республики, общественные деятельницы «Ак калфак». «Поздравления поступали со всего мира, – говорит Лейсан. – Само торжество прошло достойно. Мы показали и историю, и сегодняшний день журнала. Гости высоко оценили издание. Руководитель парламента Татарстана Фарид Мухаметшин от имени руководства республики дал высокую оценку его роли в воспитании женщины и через нее – сохранении моральных устоев общества, национальной культуры. Он напомнил, что таких журналов, как наш, в мире нет, это уникальное издание, столетие которого – событие огромной значимости». Да, на этом издании выросло несколько поколений женщин, и многие знают его как «мамин журнал».
Своих сотрудников главный редактор охарактеризовала как «сливки татарской журналистики». Практически каждый – обладатель хрустального пера республиканского журналистского конкурса «Бэллур калэм» в номинации «Имя в журналистике». Все они хорошо понимают, как важно и ответственно в современном глобализирующемся мире быть носителем качественного, литературного языка своей нации. «Многие теряют язык, наше поколение объясняется на родном языке лишь на бытовом уровне, а читает с трудом. Оно получало образование, когда школ с преподаванием на татарском практически не было, они появились позднее, в девяностых годах. На это поколение и делаем ставку, – продолжает Лейсан. – Конечно, сегодня изданий на татарском много, но мы не должны потеряться в море СМИ. Обратная связь с читательницами говорит, что мы на верном пути».
Фото: Газинур ХАФИЗОВ
Добавить комментарий
rt-online.ru
» Журнал «Сююмбике» и читатель: встреча друзей
29 мая в Доме дружбы народов Самарской области прошла встреча татарских женщин г.Самара с представителями журнала «Сююмбике» («Сөембикә»). Издание является единственным всетатарским журналом для женщин, распространяемым по всей территории Российской Федерации и хорошо известным за рубежом. Мероприятие было приурочено 100-летию издания. Организатор встречи — Самарское областное татарское общество «Туган Тел» («Родной язык»).
Чтобы узнать, что же именно волнует в текущий момент подписчиков, держать руку на пульсе читателя, журналистский десант в составе члена Союза писателей РТ, главного редактора журнала Ляйсан Юнусовой, заместителя Гульнур Сафиуллиной и литературного редактора Эльмиры Закировой побывал в Самаре.
Представители издания рассказали татарским женщинам г.Самара об истории журнала и о том, чем он живет сегодня. Журналисты видят свою роль в повышении социального статуса и авторитета женщины в обществе, семье, ее роли в осуществлении конструктивных перемен. Они предлагают читателю реальный портрет современной татарской женщины, демонстрируя ее возможности и потенциал, а также напоминая об ее ответственности за судьбу нации и будущее страны.Героинями журнала становятся как рядовые труженицы села, так и успешные бизнес-леди, представители власти, работники торговли или творческой интеллигенции, врачи и педагоги. «Сююмбике» из номера в номер пополняет галерею портретов наших современниц, дополняя ее все новыми образами.
Говорили и о подписной кампании, поблагодарили читателей их за доверие и преданность. К сожалению, процесс снижения тиражей печатных изданий и падения доходов от рекламы в них не обошли стороной и татарский женский журнал «Сююмбике» .
— Сейчас привлечь внимание читателя очень трудно. Ритм жизни изменился, телевидение, интернет требуют все больше времени. Современному человеку сложно за всем уследить. Я считаю, что наш журнал как берестяная грамота — запечатлел, и написанное остается на все времена, — рассуждала о преимуществе печатного издания Ляйсан-ханым Юнусова.
Вопросы, которые задавала аудитория, обнаруживали в ней внимательных и заинтересованных читателей. Прозвучало в адрес редакции и немало теплых слов. Разговор получился «семейным», поскольку на встречу главным образом пришли те, кто подписывается на журнал «Сююмбике» многие годы. Жизненной мудрости этим людям не занимать, и такие дискуссии всегда дают пищу для размышлений, вдохновляют на новые дела.
Представители редакции призвали читательниц быть активными участниками создания каждого номера.
— Мы хотим, чтобы вы принимали участие в создании журнала. У вас есть возможность лично высказать свое мнение о нем, предложить темы, — обратились они к представителям прекрасного пола.
— Особенно интересно читать в журнале о людях, о сложных женских судьбах. Про тех, кто живёт на одной волне со своим коллективом, умеет показать себя, побеждает трудности. Интерес к журналу возрастает, если видишь на её страницах земляков, — заметили самарцы.
Очень интересным и всеми одобренным стало предложение о сотрудничестве — создании в Самаре общественного корпункта, который информировал бы татарстанских журналистов, а через них и читателей о всех интересных местных событиях.
Встреча достигла своей цели. Надеемся, что она поспособствует обогащению тем и содержания материалов, повысит читаемость.
Римма НУРЕТДИНОВА,
редактор сайта «Татар-дуслык»,
председатель СГТОО «Ак бахет».
Журнал «Сююмбике» начал издаваться в Казани в октябре 1913 года и являлся одним из инструментов просвещения татарских женщин начала ХХ века.В 1926 году после исторического перерыва в издании журнал начал выходить вновь под названием «Азат хатын» (Освобожденная женщина) и стал активным участником коммунистического воспитания. Он издавался полумиллионными тиражами и распространялся по всей территории Советского Союза. За успехи в деле объединения женщин на решение задач народного хозяйства издание в 1950 году Указом Верховного Совета СССР было награждено орденом «Знак Почета».В 1992 году журнал вернулся к изначальному бренду – имени Сююмбике, ставшему объединяющим символом татарского народа, и по сей день остается любимым изданием для тысяч татароязычных семей, проживающих в Республике Татарстан и за ее пределами.В 2001 году «Сююмбике» было признано лучшим журналом года в Республике Татарстан.С 2007 года журнал ежегодно включался в Золотой фонд прессы России, неоднократно удостаивался знака «Тираж года».В отличие от большинства женских журналов, «Сююмбике» является не просто семейным изданием, а журналом общественно-политическим и литературно-художественным — активным участником жизни страны, носителем «вечных ценностей» и хранителем национальной культуры.Первый Президент Татарстана Минтимер Шаймиев называл «Сююмбике» «истинно народным журналом», высоко оценивая степень доверия читателя к изданию и роль журнала в решении значимых для общества задач.
В силу неоднородности целевой аудитории и разноплановости задач, журнал структурно поделен на 5 основных тематических блоков:
• Заман һәм без (мы в современности) – блок полностью посвящен актуальным проблемам общества и роли женщины в современном мире.
• Злободневные проблемы общества: возрастающая жестокость среди подростков и детский суицид, реформы в сфере образования и ослабление института брака.• консультации юристов, психологов, врачей.• примеры женщин, достигших успеха в самых разных сферах деятельности;• интервью на актуальные темы.Татар дөньясы (татарский мир) – познавательные материалы о татарской нации, ее истории и настоящем дне. Очерки о выдающихся исторических личностях и интересных современницах из числа татар, проживающих вдали от родины – таких как генерал китайской армии Рагна Акмуллина или петербургский скульптор Винера Абдуллина.Мәдәни тормыш (культурная жизнь) – лучшие образцы современной татарской поэзии и прозы, культурное наследие, имена. Интервью со знаменитыми мастерами пера и сцены, очерки о ярких представителях татарской культуры, воспоминания их современников и близких.Яшәеш (житие) – женские истории о главном. Интересные, зачастую сложные женские судьбы и размышления о главных жизненных ценностях.Хатын-кыз галәме (женская вселенная) – кладезь советов для женщин. Консультации специалистов по сохранению и здоровья, ведению хозяйства, мастер-классы по кулинарии и рукоделию.
Журналисты издания неоднократно становились победителями профессионального конкурса среди журналистов Татарстана «Хрустальное перо» в номинации «Имя в журналистике». Сегодня в коллективе редакции, состоящем из 15 человек, насчитывается уже четыре обладателя Хрустального пера и три Заслуженных работника культуры Республики Татарстан. В 2009 году редакцию возглавила член Союза писателей РТ Юнусова Ляйсан Рафиковна. За короткий срок ей удалось вдохнуть жизнь в одно из старейших изданий республики и вывести журнал «Сююмбике» на новый виток развития. После проведенного рестайлинга и обновления рубрикатора журнал обрел современное лицо и актуальное содержание. Редакционный коллектив был нацелен на решение злободневных социальных проблем и активно включился в общественную жизнь республики. Ощутимо вырос престиж издания, оно снова обрело значимый статус в регионе, а его руководитель был выдвинут в Общественную палату при Президенте Республики Татарстан. Под началом Л. Р. Юнусовой коллектив редакции реализовал уже несколько значимых проектов и удостоился весомых наград. • В 2010 году «Сююмбике» было удостоено главной награды татарстанских журналистов – Хрустального пера за лучшее освещение темы 65-летия Победы в Великой Отечественной войне. • Призовое второе место журнал «Сююмбике» занял и в республиканском конкурсе на лучшее освещение Года учителя. • По итогам того же 2010 года издание признано победителем среди СМИ Татарстана в конкурсе «Благотворитель года». Редакционный коллектив журнала «Сююмбике» – это сплоченная команда профессионалов. Несмотря на свою немногочисленность, он решает масштабные задачи и высоко держит марку издания, всегда помня об идеологической роли СМИ и ответственности журналистики перед обществом.
Оставить комментарий
tatar-duslyk.ru
Журнал тарихы / Редакция / Сөембикә
«Сөембикә» – хатын-кызларның бөтентатар айлык иҗтимагый-сәяси һәм әдәби-нәфис журналы. Ул Татарстанның визит таныкламасы. Журналны бүген татарлар яши торган барлык төбәкләрендә яратып укыйлар. Аны АКШ, Алмания, Финляндия, Япония, Кытай, Австралия, Төркия, БДБ илләрендә беләләр һәм үз итәләр.
1913 елның октябрендә «Сөембикә» журналының беренче саны дөнья күрә. Һәм бүгенге көнгә кадәр ул иң популяр журналларның берсе.
- Ягъкуб ХӘЛИЛИ 1913 елның 27 октябреннән 1918 елга чаклы «Сөембикә» иҗтимагый-сәяси һәм әдәби журналның мөхәррире була. Ул елларда журнал аена ике мәртәбә чыга. Шул чорда барлыгы 115 сан дөнья күрә. Ф. Сөләймания, М. Мозаффария, М. Акчурина, Ш. Әхмәдиев, Н. Думави, Р. Ибраһимия журналның актив авторларына әверелә. Татар хатын-кызлары өчен чыга башлаган бу беренче басма милләт аналарын тәрбияләүче журнал тууына тарихи нигез сала.
- 1926 елның августында ВКП(б)ның Татарстан өлкә комитеты Секретариаты киңәшмәсендә СССРда яшәүче татар хатын-кызлары өчен аерым басма кирәклеге турында Г. Таҗетдинова чыгыш ясый. «Азат хатын» журналын чыгару турында карар кабул ителә, редколлегия раслана. 1927 елның июль санына кадәр басма редколлегия имзасы белән чыгарыла. Июль саныннан аңа Ш. Кәримова кул куя. 1928-31 нче елларда Ш. Азанова мөхәррирлек итә.
- Гөлчирә ГАФУРОВА 1931–1937 елларда журнал коллективын җитәкли: Башта «Азат хатын»ның җаваплы сәркатибе, аннары баш мөхәррире була. Журналның 40 еллыгы уңаеннан ТАССР Верховный Советы Президиумының Мактау грамотасы белән бүләкләнә. «Безнең бурычыбыз – колхозларда хатын-кызны алгы сафка чыгарудан һәм бу көчне эшкә җигүдән гыйбарәт», – дип яза журнал ул чорда.
- Рокыя ӘХМӘТШИНА журналны 1937–1941 елларда җитәкли. «Күренекле әдипләребездән М. Җәлил, Г. Кутуй, М. Әмир, Ә. Исхак, Г. Хуҗиев, Х. Хәйри, Г. Әпсәләмов, Г. Кашшаф, С. Урайский, Ә. Юныс журнал чыгаруда күп ярдәм иттеләр», – дип яза ул истәлекләрендә. Бу чорда журналның тиражы җиде мең ярым данә булган, ул 16 биттә чыккан.
- Асия ХӘСӘНОВА журнал чыгуда унҗиде елга сузылган тәнәфестән соң, 1958 елда яңадан чыга башлаган «Азат хатын» журналына мөхәррир итеп билгеләнә. Журналның популярлыгы күзгә күренеп арта. Тираж 362 мең данәгә җитә. Басма йөзен тамырдан үзгәртә: гаилә, ата-ана, бала проблемаларына якыная. Журнал СССР Верховный Советы Президиумы Указы нигезендә 1976 елда «Почет билгесе» ордены белән бүләкләнә.
- Венера ИХСАНОВА 1977–1988 елларда «Азат хатын»ны җитәкли. Нәкъ менә шушы елларда журнал Советлар Союзының бөтен төбәкләрендә яшәүче татар хатын-кызларына барып ирешә. Анда гореф-гадәт, йолалар, милли үзаң, тарих, тел турында язмалар киң урын ала. Татарстандагы хәлләр белән чит илләрдә яшәүче татарлар журнал аша таныша. Бу елларда журналның тиражы 487 меңгә җитә.
- Роза Туфитуллова 1988–2000 елларда баш мөхәррир булып эшләп, тарихка аерым зур вакыйга белән кереп кала. Ул эшләгән чорда журнал тормышында яңа эра – «Сөембикә» эрасы башлана. Журналның концепциясе яңартыла, ул үз үсешендә яңа баскычка күтәрелә, халыкара аренага чыга, «Периодика Исламика» Каталогына кертелә. «Ак калфак» Бөтентатар хатын-кызлары берләшмәсен оештыру, күренекле хатын-кызларның милләт файдасына кылган игелекле эшләрен бәяләү өчен «Сөембикә» беләзеге дигән абруйлы бүләкне булдыру, «Киленбикә», «Гыйффәт туташ» дигән затлы бәйге-тамашалар уздыру, «Бишек җыры», «Казан сөлгесе» конкурслары белән укучыларны кузгату – болар барысы да ул мөхәррирлек иткән дәвердә башкарыла. Яңарыш чоры «Сөембикә»се татар халкының киләчәге яшь аналарның, яшь кызларыбызның әхлакый, рухи халәтенә бәйле булуын, аналарның аерым хокукларга ия булырга тиешлеген, хатын-кызларның дәүләткүләм эшләрдә катнашу хокукын армый-талмый исбатлый.
- Фирая БӘДРЕТДИНОВА «Сөембикә»нең 2000–2009 еллардагы баш мөхәррире. Журналда «Асылъяр» кушымтасы барлыкка килә. 2001 елда «Сөембикә» «Бәллүр каләм» конкурсында «Ел журналы» исеменә лаек була. VI Бөтенроссия матбугат фестивалендә хатын-кызлар өчен чыгарыла торган басмалар арасында иң яхшысы дип табылып, җиңүче дипломы белән бүләкләнә, Россия матбугатының Алтын фондына кертелә.
- Ләйсән ЮНЫСОВА журналны 2009 елдан җитәкли. Татарстанның Язучылар берлеге, Иҗтимагый палата әгъзасы (2011–2012). Ул «Сөембикә»нең җәмгыятьтәге ролен янә күтәрү, басманың кыйбласын саклап калып, замана хатын-кызлары мәнфәгатьләренә яраклы итеп үзгәртү өстендә эшли. Журнал тагын бер мәртәбә «Бәллүр каләм» иясе була. Республика матбагалары арасында үткәрелгән биш бәйге җиңүчесе дип табыла, ике тапкыр «Ел иганәчесе» буларак бүләкләнә.
syuyumbike.ru
Безнен команда / Редакция / Сөембикә
Редакция коллективы:
Гөлнара Ильяс кызы САБИРОВА – җитәкче-баш мөхәррир E-mail: [email protected]
Без аны «Сөембикә» журналы редакциясендә яратып та (журналистлар дөньясында исеме билгеле: күп яза, күп эшли!), сокланып та (җитез, серле, сөйкемле, зәвыклы, чын мәгънәсендә эстет!), бераз сынап та (арабызда иң яше, җитмәсә, мишәр кызы!) каршы алдык.
Хәер, Гөлнара Сабирова исеме «Сөембикә» журналы өчен болай да ят түгел. Ул укучыларыбызга «Йөрәк сөйли» дигән шигырьләр шәлкеме белән ачылып, җаннарын кузгатып алган иде инде. («Күңелдән чыккан иҗатны махсус мәҗбүри язып булмый», – дигән сүзләре искә төшә...)
Үзе Аксубай якларыннан, Яңа Думадан. Әдәбият укытучысы кызы, Нәҗип Думавиның авылдашы. Тагын... «Сөембикә» журналының элгәрге баш мөхәррирләреннән берсе Роза апа Туфитуллованың да якташы әле ул! (Килен төшерәбезмени: монысын да әйбәткә юрадык!).
«Татарстан яшьләре» мәктәбен узып чарланган, «Ватаным Татарстан» редакциясендә сыналган, ТНВ каналында йолдыз булып балкыган, Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгының матбугат үзәген җитәкләгән, «Шәһри Казан»га баш мөхәррир итеп билгеләнгән... Хәзер инде «Сөембикә» журналының да баш мөхәррире. «Хатын-кыз проблемаларын аңларлык, хатын-кызны борчыган сораулар турында сөйләшерлек мәйдан – ул «Сөембикә» журналы. Киңәшчеләрем – янымда эшләүче кешеләр. Мин аларга ышанам. Янымда шундый кешеләр булганда, киңәшергә дә, сөйләшергә дә, яңа уңышларга да ирешергә мөмкин», – дип канатландырды ул редакциябезгә килү белән үк. Ә Россия журналистлары көнендә бәйрәм белән котлап, һәрберебезне уникаль, һәрберебезне чын профессионал һәм талант дип бәяләде! «Сезнең кебек эшкә бирелгән коллектив һәр җитәкче өчен бүләк» дигән сүзләре тагын... Йә, кемгә ошамас!
Шигаре – «Кеше үз мөмкинлекләрен ачарга, үстерергә тиеш!»
Без аны матур җырлары аша да беләбез әле. «Бер күрүдә гашыйк иттең», «Синнән башка», «Пар алкалар», «Мәхәббәтнең соңгы төне», «Югалтасым килми»... Гөлнара Сабированың җыр сүзләре Салават, Айдар Галимов, Резеда Шәрәфиева, Хәния Фәрхи моңына төренеп, җанны иркәли. Ә иң беренче җыры 2000 елда языла. Беренче җырларына көйләр язучы да, аны эстрадага алып керүче дә – Зөфәр Хәйретдинов. Ихтыярсыз, Гөлнара Сабированың филармониядә узган «Узып барышлый» дип аталган җыр кичәсе искә төшә. Гаҗәп матур кичә булган иде ул! Ни өчен узып барышлыймы? Гөлнараның үз фәлсәфәсе. «Кешенең бөтен тормышы узып барышлый бит. Без барыбыз да – җирдә кунак кына. Тормышыбызда очраган кешеләребез узып барышлый булырга мөмкин. Кемдер килә, кемдер китә. Бик сирәк кешеләр генә яныбызда кала. Шушы мизгелләрдән генә торган гомердә бер-беребезнең кадерен белеп яшәсәк иде. Әлеге кичә дә минем тормышымда узып барышлый бер мизгел. Чөнки мин соңгы тукталышта түгел».
Менә бу шигыреннән аның күңел халәте, хис дәрьясы ташып чыга.
«Мин хатын-кыз. Минем белән авыр. Миннән башка кыенрак мең кат. Мин хатын-кыз, Йөз кат төрләнсәм дә, Бүген нинди булсам – шулай ярат. Мин хатын-кыз. Чык тамчысы күреп Яшь тамчысы булыр битләремдә. Елак та мин, нечкә күңелле дә. Хатын-кызмын: сүзләр – хисләремдә. Көчсезмен мин. Әмма яратканда Күперләрне яндырырлык янам...»
Тормышта яратмый торган ике сүзе бар: «вакыт җитми» һәм «белмим».
Талчыбыктай сыгылмалы, чәчәктәй нәфис, нечкә күңелле дип карамагыз, теләсә нинди зур эшләргә тәвәккәлләп тотына ул! Йөгерә, чаба, тыңлый, җайлый, сөйләшә, хәл итә, юнәлеш бирә, киңәш итә, үзе руль артына утырып, ерак юлларга чыгып чаба... Кыскасы, ут кыз, ялкын кебек ул безнең Гөлнара Ильяс кызы! Креатив, позитив, оператив, эксклюзив!... Чып-чын журналист!!!
Рәмзия КАШАПОВА – директор урынбасары. E-mail: [email protected] Кредо: «Акыллы кеше башкалар ялгышыннан сабак ала».
Туган шәһәре Ташкентта мәктәптә укыганда ук «Шамахан патшабикәсе» ролен уйнап, яшьтәшләрен таң калдырган. Ташкент университетының икътисад факультетын тәмамлаган. Һәрчак шат һәм көләч, тапкыр сүзле, актив, тәвәккәл, киң күңелле, үзендәге шәп кәефне башкаларга күчерә белә. Оптимист. Төрле кызыклы чаралар уйлап табарга, вакыйгаларның үзәгендә кайнарга ярата. Комсомол мәктәбен узып чарланган. Оештыру сәләтен җигеп, әйләнә-тирәдәгеләрне канатландыра һәм җиңел генә эшләтә дә. Зәвыклы һәм кабатланмас. Сәяхәтләр, туризм, альпинизм, кино, мода, милли киемнәр, шәрык кухнясы, шәрык биюләре, дизайн, шигърият... Болар бар да аның дөньясы. Моэмның «Театр»ын исегезгә төшерегез. Джулия Ламберт – Рәмзиянең яраткан герое. Холкы белән ул үзе дә аңа охшаган! «Бергә – гомергә», «Авыл кызы», «Татар кызы» проектлары, милли кием бәйгеләре иң элек Рәмзия күңеле аша үтә. «Сөембикә» илчесе булып Татарстанда гына түгел, Россиядә, чит төбәкләрдә Рәмзия йөргән татар авыллары бихисап. Рәмзиянең тагын бер зур темасы – проблемалы балалар. Заманында кызы укыган гимназиядәге иң тәртипсез малайны өенә тәрбиягә алып бөтенесен шаккаттырган Рәмзия ул! (Кайчандыр әти-әнисе дә гаиләсе таркалып барган күрше малаен үзләренә алып үстергән.) Укытучыларның, ата-аналарның дустына әйләнеп, «сыйныф әнисе» булып киткән, балаларга Прага, Римнарны күрсәткән Рәмзия ул!
Гөлнур ХӘСӘНШИНА (САФИУЛЛИНА) – баш мөхәррир урынбасары, журналистларның «Бәллүр каләм» конкурсы лауреаты (2011). Темалары: якын һәм ерак чит илләрдә, Россия төбәкләрендә яшәүче милләттәшләр тормышы, күренекле хатын-кызлар. E-mail: [email protected] Кредо: «Күңеленә ачкыч яратсаң – һәр кеше үзе бер галәм!»
Ихлас, тыныч, сабыр, тыйнак... Йөзен һәрчак елмаю бизәр. Яңа шигырь укыса да, кызык китап сатып алса да, гөлләре чәчәк атса да, бәхетле парлар күрсә дә сөенечтән балкыр. Зәвык белән киенүен генә күр! Джинса чалбарына – алкалары, чәчәкле күлмәгенә каешы, беләзеге ничек килешеп тора! Сөйләштереп, күңелләренә ачкыч яратып, никадәр хатын-кыз язмышларын ача алган, күпмесен «Сөембикә» герое ясаган Гөлнур ул безнең! Иң кызыклы авторлар да – аныкы. Язмаларыннан көтелмәгән бер деталь табып алып, шуны үстерергә булыша торган талантлы редактор ул. Һәм... юл йөреп армас, командировкалардан кайтып кермәс журналистыбыз да! Диктофонының батарейкасы тикшерелгән, блокнот-ручкасы әзерләп куелган, өйдәгеләрен (ире Ринат, уллары Булат һәм Азат) көйләгән, таңнан юлга кузгалачак... «Йөргән аякка җим иярә» – Гөлнур шулай ди. Әле Чиләбедә, әле Оренбурда, әле Самарада, әле Мәскәүдә, йә инде үзебезнең районнарда... Юлга чыксаң, юлдашың үзеңнән яхшы булсын, диләр. Гөлнурга бик тә туры килә бу сүзләр. Сихәтләп табынын да корган, барып төшүгә уңайлы кунакханәсен дә хәстәрләгән, кызыклы кешеләрен дә тапкан була. «Озын юлларда тыңлап барырга иң рәхәт җырлар – Салаватныкы. Ул ялыктырмый», – ди ул. Ә кайткач, беренче эш итеп, әнисенә шалтыратачак. Бу – язылмаган кагыйдә!
Лариса МАЛИКОВА – җаваплы сәркатип. E-mail: [email protected] Кредо: «Бик теләсәң, ике куянны да тотып була!»
Креатив, позитив, романтик, фантазер, күп укый, күп белә... Атаклы Казан университетының атаклы ВМК факультетында укыган, стройотрядларда йөргән. Аңа карап, мәгълүм гыйбарә искә төшә: «Комсомолка, спортсменка, активистка и просто красавица...» Журналны заманча бизәү, верстка, кабатланмас авторлар табу, яңа темалар тәкъдим итү, туктаусыз эзләнү, бихисап идеяләр, көтелмәгән чишелешләр, эксклюзивка һәм идеалга омтылыш, тизлек һәм җитезлек – болар Ларисаның эш стиле. Укытучы әтисе һәм табиб әнисеннән башкаларны үсендерә белү, кешеләрне сөендерергә тырышу, һәрчак ярдәмгә әзер булу кебек сыйфатлар күчкән. Редакция, журналистлар һәм язучы-шагыйрь халкы өчен ул, беренче чиратта, әлбәттә инде «Зөлфәт килене» (шагыйрь Зөлфәт Маликов)! Зөлфәт турында истәлекләр китабы әзерләп йөри. Теленнән дә төшми торган кадерле кешеләре – әнкәсе, әнисе (кайнанасы Фирая), бабалары, ире Азамат, кызлары Камилә белән Кәримә, кияве Нариман. Аларга сүз арасында песиләре Тәңкә, диңгез дуңгызы Джесика, «Сәләт», «Созвездие – Йолдызлык», бакча, чәчәкләр, күршеләре, Фазыл Искәндәрнең «Козлотура»сы (төнлә укыган) кушылып китә... Күз яшьләре аша елмая белгән Лариса көн саен яңача ачыла.
Мәдинә АВЗАЛОВА – бүлек мөхәррире, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, журналистларның «Бәллүр каләм» конкурсы лауреаты (2003). Журналның йөз еллыгы уңаеннан «Фидакарь хезмәт өчен» медале белән бүләкләнде (2014). Кредо: «Яхшылык эшлә дә суга сал, халык белмәсә, балык белер, балык белмәсә, Халикъ – Ходай белер».
Социаль темалар, кеше хокуклары, иҗтимагый оешмалар, авыл хуҗалыгы, эшкә урнашу, мәшгульлек, милек, торак, ипотека, сәламәтлек, бала хокуклары... У-у-у, ул колачлаган темаларны искә төшереп санап чыгу да җиңелләрдән түгел шул! Өстәвенә, парламент хәбәрчесе! Үзебезнең редакциядәгеләр дә, башка басма журналистлары да, исәпсез-хисапсыз дуслары, танышлары да аны, яратып, Мәдинәкәй-гөлкәй дип йөртә. Уңган-булган (Кукмара кызы булсын да!), җитез-тиктормас, тынгысыз,(сөекле нәнәсе Гөлчәчәк ападан күчкән сыйфатлар), чая, тәвәккәл, тиз аралашучан, яшь кызлар сыман җиңел гәүдәле (хәер, яшьтән үк спортчы да бит ул, студент елларында җиңел атлетика буенча университет данын яклап йөгергән!), журналистларга хас оператив (командировкадан кайтуга ук язмасын редактор өстәленә кертеп салмаса, Мәдинә буламыни ул?!), теләсә кайсы ишекләрне ачтырырдай үткен: ишектән кусалар – тәрәзәдән, тәрәзәдән кусалар форточкадан кереп, кыен хәлгә калганнарга ярдәм итәрлек, проблемалы мәкалә язарлык материал алып кайта. «Кешеләргә ярдәм итү – миңа Ходай тарафыннан йөкләнгән бурычтыр. Җәберләнгән, кыйналган кеше үтенеп килә икән, булдыра аламмы, юкмы – мин аңа ярдәмгә алынам. Аллаһы Тәгалә көч бирә, уйланган эш уңышлы гына барып та чыга. Авыр чакта кешене ташламыйм. Бу минем принцибым. Кемгәдер булышмасам, көнем бушка, әрәмгә узган кебек». Мәдинә Авзалованың шул сүзләре аны тулаем ача да сала инде!
Лилия ГӘРӘЕВА – бүлек мөхәррире: хатлар, «Хуҗабикә», мастер-класслар. E-mail: [email protected] Кредо: «Тәвәккәл таш яра».
Тәвәккәл һәм куркусыз (кирәк булса, ат та иярли, печән дә чаба, бакча да сөрә! Четерекле темаларга язарга алына), эшчән һәм тырыш (иртүк өйдәгеләрне җайлап, кайсын кая озата – ире Данисны эшкә, балаларын – гимназиягә... Урында яткан апасына да көн буена җитәрлек игътибар һәм җылыны биреп калдырырга кирәк! Кич кибетләр аша өйгә кайтмалы. Пешерәсе, юасы, җыясы, җайлыйсы-көйлисе. Бар да йокларга яткач, чират языласы мәкаләгә җитә...), сизгер һәм ярдәмчел (кыен чакта йомшак теле белән дә, булышулары белән дә хәлне җиңеләйтергә сәләтле), авылча гади һәм ихлас (ни уйлый, шуны әйтә, үзен ничек бар, шулай тота). Хатын-кызлар тиз генә әзерләрлек аш-суны да, алар кызыккан модалы күлмәкләр тегүне дә, бәйләү серләрен дә, кулдан төрле әйберләр ясап куюны да, тагын әллә ниләр белә бу Лилия! Журналдагы «Хуҗабикә» сәхифәсенең чып-чын хуҗабикәсе! «Маtiz»ына Ильяс белән Зиләсен утыртып, атна саен Кышкарына кайтып бәрәңге чүпләрен утау, авылча дөнья көтү үзе бер рәхәтлек бирә аңа. Командировкаларга йөрергә, кешеләр белән аралашырга ярата. Лилиянең әдәбият-сәнгать дөньясына тартылуы улы Ильяска (Г. Камал театрында малайлар ролен башкара) һәм кызы Зиләгә (бию һәм музыка мәктәбенә йөри) күчкән.
Эльмира ЗАКИРОВА – бүлек мөхәррире, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. E-mail: [email protected] Кредо: «Яраткан эшеңне эшлә, эшләгән эшеңне ярат».
Ул – бөтен барлыгы белән балачактан! Сабыйларга гына хас булган ихласлык, самимилек, һәр ишеткәнне чынбарлык итеп кабул итү, һәрнәрсәгә соклана, гаҗәпләнә белү – болар Эльмирага хас сыйфатлар. Актаныш районының Иске Байсар авылында, укытучылар гаиләсендә туып-үсә. (Зыялы, тәрбияле, белемгә омтылучан чын укытучы баласы!) «Татар журналистикасына укырга керәм», – дигән җирдән, документларын университетның татар бүлегенә тапшыра. Әмма язмыштан качып буламы: өченче курска җитүгә журналистика Эльмираны кабат ымсындырып үзенә тарта – Мөхәммәт Мәһдиевнең җиңел кулы белән ул студент чактан ук «Ялкын» хезмәткәре булып китә. Һәм... мәктәп, укучылар, пионер тормышына чума. (Язмыштан уза алмыйсың дидек бит!) Күпләр аны «Ялкын» журналының элеккеге редакторы дип белә. Аның телендә бүген дә «Ялкын», «Алтын каләм», талантлы шәкертләре... «Сөембикә» Эльмираны яңа яктан ачты. Укучыларыбыз саннан-санга дәвамын көткән, чираттагы санның килүен көтеп җиткерә алмыйча, түземсезләнеп: «Бу тарихның ахыры ничек бетә? Алсу егете белән кавышамы?» – дип редакциягә шалтыратып сораган «Иясез шатлык» язмасын гына искә төшерегез... Өстәл артына язасы теманы «төбенә төшеп» өйрәнгәннән соң, башыннан ахырынача күз алдына китергәннән соң гына утырасы. Әйе, бары тик шулай – Эльмира башкача эшләүне күз алдына да китерми. Шагыйрь һәм шагыйрәләр иҗатына өч-дүрт җөмлә белән (башка урын юк!) шулкадәр дә төгәл итеп Эльмира гына бәя бирә ала. Журналда дөнья күргән һәр язмасыннан үзгә бер җылылык бөркелә – күңеле кебек...
Асия ЮНЫСОВА – бүлек мөхәррире, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, журналистларның «Бәллүр каләм» конкурсы лауреаты (2002), Татарстан язучылар берлеге әгъзасы, шагыйрә. Кредо: «Ятып калганчы, атып кал!»
Республиканың танылган журналисты. Заманында «Ватаным Татарстан» кебек зур газетада әдәбият-сәнгать бүлеген җитәкләгән, «Татарстан», «Сәхнә» журналларының алыштыргысыз журналисты булган Асиянең тирән эчтәлекле, гыйбрәтле, эксклюзив, ювелир хезмәтенә тиң язмалары «Сөембикә» журналы битләрендә аеруча балкып, хатын-кызның нечкә, нәзберек күңеленә тәңгәл килеп урын ала. Редакциянең иң оператив, иң мәгълүматлы, иң таләпчән, телебезгә сак карап, аның бар аһәңен, бормаларын оста файдалана торган журналисты. Туры сүзле, гадел, эчендәге – тышында, тел-стиль чатаклыкларын гафу итә алмый. Башкалар берничә көн язган мәкаләне төн эчендә яза да ата! Үз эшенең остасы. Аның геройлары – әдәбият-сәнгать, фән дөньясы кешеләре. Хәер, ул үзе дә шулар арасында: әдәбият сөючеләр Асия Юнысованың шигырь-хикәяләрен яратып кабул итә. Ул – популяр җырлар авторы да. Асия Юнысова сүзләренә язылган җырлар Венера Ганиева, Салават, Зәйнәп Фәрхетдинова, Фердинанд Сәлахов, Рөстәм Закиров кебек җырчылар репертуарында яңгырый.
Фирдәвес ИСМӘГЫЙЛЕВА – корректор, Татарстан Республикасының атказанган матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр хезмәткәре.
Өтер, нокта, сызыклар, кисәкчә, ымлыклар, иярченле кушма җөмләләр – бар да аныкы. Татар, рус сүзләрендә генә түгел, кирәк икән, кытай иероглифларыннан да хаталар табып төзәтәчәк. Өстәлендә сүзлекләрнең ниндие генә юк! Авыл хуҗалыгы, медицина, хокук белеме, икътисад, сәясәт, тарих... «Сөембикә» кебек абруйлы журналда ялгыш та хата китәргә тиеш түгел!» Фирдәвеснең эш принцибы әнә шундый. Бәхәсле очракларда тел галимнәре белән үк элемтәгә керә.Төгәл, пунктуаль, туры сүзле, тынгысыз, җитез, тиктормас, тәвәккәл. Редакциядә Фирдәвес тагын бер «эш башкара»: гади укучы роленә кереп, меңләгән журнал укучы хатын-кызларыбызның берсе, бәлки, беренчесе булып, һәр язмага үз бәясен белдерә. Ул барометр кебек: аңа ошаса, димәк, башкалар да яратып кабул итәчәк. Илдары, кызлары, оныклары, бакчасы, чәчәкләре, гөбәдия-бәлешләре, җырлы күңеле – монысы инде «өйгә кайткач». Ләкин еш кына оныкларының тапкыр йөремсәк сүзләре, өйгә генә сыя алмыйча, эшкә дә «ияреп» килеп, безне көлдерә, нәркис-лаләләре, дәлия-кашкарыйлары редакция бүлмәсендә хуш ис тарата, тәмле таба ашлары табынны бизи, ә бәйрәмнәрдә, әлбәттә инде, Фирдәвесне җырлатабыз.
Нәфисә ӘСКӘРОВА – гамәли хезмәткәр. Икенче төрле аны, заманчалап, офис-менеджер дип йөртәләр. Ә безнең өчен ул редакциянең җаны, алтын йозагы, сер сандыгы, ахыр килеп, «Ашыгыч ярдәм» хезмәте.
– Хәерле көн! «Сөембикә» тыңлый сезне!.. Шул гади генә сүзләрне дә ул җылы-җайлы итеп, кәефне күтәрерлек итеп әйтә белә – телефон чыбыгының теге башындагылар инде шундук дустанә мөнәсәбәткә күчә. Иң беренче булып эшкә килүче дә, гөлләргә иркәләп сулар сибүче дә, коллегаларын гына түгел, редакциягә йомышы төшүчеләрне дә ягымлы итеп каршы алучы да, җор, тапкыр сүзләре белән күңелне күтәреп җибәрүче дә – ул! «Сөембикә» редакциясенә юл гади, гадел, ипле, сабыр, төгәл, җаваплы Нәфисә аша. Очсыз-кырыйсыз отчетлар, рәсми кәгазьләр, хатлар җибәрү, факстан хәбәрләр алу, почтага килгән язмаларны сәгате-минуты белән тиешле урынына урнаштыру, редакциянең күзгә күренмәс, тавык та чүпләп бетерә алмастай эреле-ваклы бетмәс-төкәнмәс эшләре... Нәфисәнең эше ул. Бер генә көн, юк, бер генә сәгатькә Нәфисә эштә күренмәсә дә, ике кулсыз калгандай булабыз – әйтерсең, редакция тормышы колеядан чыккан, җайлы-көйле эшнең ритмы бозылган. Ә болай көненә йөзләгән кеше шалтырата, йөзләгән сорау белән мөрәҗәгать итәләр. Һәм кайчан да тыныч, җылы тавыш сәламли: – «Сөембикә» тыңлый сезне!..
Фәнзилә МОСТАФИНА – бүлек мөхәррире.
Арабызда иң яшь журналистыбыз ул. Акыллы, тыйнак, төпле, тирән, мәгънәле, диләр аның турында. Ә язмалары... Бәхәсле хәлләр, актуаль проблемалар хат юлга чакырган язмалар – һәрчак Фәнзиләнеке! Студент елларында ук «Шәһри Казан», «Безнең гәҗит» кебек басмаларда үткен каләме белән укучылар күңелен яулады. Чишелмәстәй тоелган кыенлыкларны чишә, чаң сугардай хәл-вакыйгаларны уңайга хәл итә дә куя тылсымлы каләме белән шул кыз! Казан федераль университетның журналистика факультетын быел кызыл диплом белән тәмамлаган Фәнзилә «Сөембикә» укучыларын да сөендерә хәзер. Хәер, аның тагын бер кызыл дипломы бар: ул инглизчәдән тәрҗемәче! Нәрсә дә булса ачарга, өйрәнергә аңа гына куш! Төрек, инглиз, итальян телләрен өйрәнгән кешегә җитмеш төрле һөнәр дә аз! Журналист булу хыялы унынчы сыйныфларда укыганда гына күңеле ишеген каккан. Аңарчы китапханәче булам дип йөргән. Китап җене кагылган кыз эштә көннәр буе китап укып утырачак, янәсе. Фантастика, мемуарлар... Фантастика, дигәннән, ул үзен еш кына чит планетада итеп тоя хәтта. Шуңа да фантастик фильмнарны үзе генә берьялгызы карарга ярата – янында утыручылар артык бу очракта. Ә журналистикадан 100 тапкыр күңеле кайтып, 100 тапкыр гашыйк булырга өлгергән инде. Иң яраткан жанры – репортаж! Правасы бар, әлегә туган авылы Мөндеш белән Арча арасында руль артында күргәлиләр үзен. Шәп хоккей җанатары. Сәяхәтләр, ерак командировкалар, маҗаралар, чит илләр – аныкы. Борынгы шәһәрләрне карап йөрергә, үзе өчен яңа илләр-җирләр ачарга ярата (төзелеп ятучы фатирының бер диварына зу-у-ур дөнья картасын эләчәк һәм барган-күргән илләренә флагчыклар кадаячак Фәнзилә).
Экспериментлар ярата: үзен үзгәртүдән башлап (чәчен кистереп атты бит!), яшәү урынына кадәр үзгәртеп ташлау берни түгел аңа!
syuyumbike.ru